ҚосалқаДаулеткерей Шығайұлының[1] сырғаның сылдырлаған үніне арнап шығарған күй-еңбегі.

Шығу тарихы

өңдеу

Қосалқа күйі - Даулеткерейдің ең танымал күйлерінің бірі. Қазіргі таңға дейің оның шығу тарихы нақты белгісіз, бірақ кей деректер көзі бойынша, Даулеткерей - еңбегін Құрманғазы қонаққа келген сәтте жазған болатын. Құрманғазыны күтіп, бірге еттең тойып алған соң, екі композитор далаға шығады. Соңда Құрманғазы былай дейді: "Сіздің сыршыл да сезімтал күйлерінізді естіп жүрміз. Саржан келінініздің де жүрісіне, сылдыр қаққан сырғасы мен алқасына бір күй шығарыңызшы" - дейді. Сол сәтте отыра қалып автор күй тартады. Осы күй ел арасында таралып кетіп, оны Қосалқа деп атап кетеді.

Күйді талдау

өңдеу
  • Тональділігі: С - dur (бірақ кейде G - dur-да ойналады)
  • Екпіні: Орташа
  • Орындалу түрі: Төкпе
  • Жанры: Арнау күй
  • Музыкалық сипаты: Көңілді
  • Қағысы: П V П V; П V П; VV
  • Дыбыс күші:p; pp ;f; ff; mf;
  • Қосымша белгі: лига

Қосымша ақпарат

өңдеу

1944 жыл - Косалқа күйінен шыққан "Қос Алқа" атты биі бірінші рет Абай атындағы Қазақ ұлттық опера және балет театрында қойылады.

Дереккөздер

өңдеу

Iskakov, R. (n.d.). Қосалқа күйінің шығу тарихы. Zharar.kz. https://zharar.kz/id/48916

Сілтемелер

өңдеу


  1. Дәулеткерей Шығайұлы