Қостам

Қостам– сәулет өнері ескерткіші. 19 ғ. соңы 20 ғ. басында ағайынды Байқожа мен Айқожаға тұрғызылған екі кесене. Қостанай облысы, Арқалық ауданы Жаңақала ауданынан солтүстікке қарай 12 км жерде.

Қостамды Байқожаның әйелінің тапсыруымен Сатыбалды шебер салған делінеді. Екеуі де күмбезді шаршы тектес құрылыс. Құрылымдары шикі кірпіштен қаланып, іші мен сырты күйдірілген кірпішпен қапталған. Байқожа кесенесінің қасбеті “П” пішіндес оюлы жолақпен безендірілген. Сырты шырша тәріздес етіп қаланып, жоғарғы тұсы оюлы тақта кірпішпен әрленген. Тақта кірпіштің оюлары ақ, сары, көк түсті жылтыр қорытпамен қапталған. Бүрмелі күмбездің ұшар басында оюлы тақта кірпіш бекітілген. Аумағы 7x7 м, жалпы биіктігі 7,5 м. Айқожа кесенесінің қасбетінде кіреберіс қуыс, оның екі жағында доғал таяз қуыстар бар. Қабырғаларының сырты екі-екіден сүйірлі таяз қуыстармен әрленген. Қуыстардың ішіне өрнектер салынған. Кірпіштері ақ түсті жылтыр қорытпамен қапталған. Екі кесененің де бұғаты оюлы тақта кірпіштермен бекітілген. Екеуінің де ішкі көрінісінде қабырғалары желкен тәрізді қуыстар арқылы күмбезге ұласқан. Оңтүстік-батысқа қараған есігінің сол жағында төбежабынға апаратын баспалдақ бар. Қостамды 1980 ж. Қазақ КСР Мәдениет министірлігі экспедициясы (жетекшісі Ж.А. Шәйкен) зерттеді. 1981 ж. қалпына келтіру жұмыстары жүргізіліп, мемлекет қарауына алынған.