Қызыл жүзгін
Қызыл жүзгін , қызыл жүзген (лат. Calligonum aphyllum) – тарандар тұқымдасының жүзгін туысына жататын Қазақстандағы 20 түрдің арасындағы ең көп тарағаны. Үйінді құмдар, құмды шөлдерде, Солтүстік Каспийден Балхаш-Алакөл ойпаттарында, Қызылқұм шөлдерінде өседі. Бұл бұта (биіктігі 1-2 метр) қызғылт немесе қошқыл қабығымен ерекше. Бір жылдық бұтақтары қалың, жасыл, ұсақ мүшелерге бөлінген. Жапырақтары ұсақ, жұқа пленка секілді. Гүлдері қос жынысты, ұсақ, екі қатарға орналасқан, гүлсерігі кең, 5 бөлікке бөлінген. Сәуір-мамырда гүлдейді, маусым-шілдеде жемісі піседі. Жемістерінің диаметрі 1,5-2 см, шар тәрізді қабырғалы, жарғақ қанатты жаңғақтар. Піспеген жемісі қышқылдау болғандықтан лимон қышқылының негізгі көзі. Ал піскен жемістің 7%-ы бояғыш заттар. Сондықтан тері өңдеуде пайаланылады. [1]
| Қызыл жүзгін | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ғылыми топтастыруы | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
| Екі-есімді атауы | ||||||||||||||||
| Calligonum aphyllum (Pall.) Gürke, 1897 |
Дереккөздер
өңдеу- ↑ А. А. Иващенко. Қазақстан өсімдіктер әлемі. Алматыкітап баспасы, 2012.