Қылышбай Алдабергенұлы Бисенов
Қылышбай Алдабергенұлы Бисенов — құрылыс саласындағы қазақ ғалымы, жаңа құрылыс материалдарын өндірудің энергия ресурстарын үнемдейтін технологияларын әзірлеу және жетілдіру жөніндегі ғылыми мектептің негізін қалаушы, «Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері» (2012ж.). Қызылорда политехникалық институтының ректоры (1996-1998 жж.), Қорқыт Ата атындағы Қызылорда мемлекеттік университетінің ректоры (1998-2007 жж. және 2011-2017 жж.).
| Қылышбай Алдабергенұлы Бисенов | |
 | |
| Туған күні | |
|---|---|
| Туған жері | |
| Азаматтығы | |
| Ғылыми аясы |
Өнеркәсіптік және азаматтық құрылыс |
| Жұмыс орны |
Қызылорда облыстық мәслихатының хатшысы Қорқыт Ата атындағы Қызылорда мемлекеттік университетінің құрметті ректоры |
| Ғылыми дәрежесі |
Техника ғылымдарының докторы (1995) |
| Ғылыми атағы |
Профессор, Қазақстан Республикасы Ұлттық Ғылым академиясының корреспондент-мүшесі (2017ж.) Кенги университетінің құрметті профессоры (1999ж., Корея Республикасы) Каннам университетінің құрметті докторы (2004ж., Корея Республикасы) Леобен тау-кен университетінің құрметті профессоры (2004ж. Вена, Австрия) Қазақстан Республикасының Ұлттық инженерлік академиясының академигі Халықаралық Жоғары Мектеп Ғылым Академиясының толық мүшесі (академигі) (2005ж.) Халықаралық педагогикалық білім беру ғылымдар академиясының академигі Халықаралық инженерлік академиясының академигі Болгария ғылым және өнер академиясының академигі (2018ж., Болгария Республикасы) Ресей сәулет және құрылыс академиясының шетелдік мүшесі (2011ж.) |
| Альма-матер |
В.И. Ленин атындағы қазақ политехникалық институты КСРО Мемлекеттік құрылыс бетон және темір бетон ғылыми-зерттеу институты, Мәскеу қаласы. |
| Несімен белгілі |
Көрнекті ғалым-педагог және қоғам қайраткері. Тиімді тұтқыр заттардың технологиясын, жаңа құрылыс материалдарының энергоресурстаушы технологиясын, жергілікті шикізат және өндіріс қалдықтары негізінде ұяшықты бетондардан жасалған қабырғалық блоктарды, оларды жылумен өңдеу үшін күн энергиясын пайдалану арқылы өңдеу бойынша ғылыми мектептің құрушысы. |
| Марапаттары |
|
Техника ғылымдарының докторы (1995 ж.), профессор (1992 ж.), Қазақстан Республикасы Ұлттық Ғылым академиясының корреспондент-мүшесі (2017ж.), Қорқыт Ата атындағы Қызылорда мемлекеттік университетінің құрметті ректоры (2019ж.), Қызылорда облыстық мәслихатының хатшысы (2019 жылдың қыркүйегінен бастап).
Өмірбаяны
өңдеуБисенов Қылышбай Алдабергенұлы — 1957 жылы 21 шілдеде Қызылорда облысы, Жалағаш ауданында дүниеге келген.
1974 жылы Қызылорда қаласындағы №4 орта мектепті алтын медальмен бітірген.
1974 жылы Қазақ политехникалық институтына түседі. В. И. Ленин (КазПТИ), Қазақстандағы техникалық білім мен ғылымның флагманы болып табылады. Ғылыми-зерттеу жұмыстарымен белсенді айналысып, ЖОО-ның қоғамдық өміріне қатысқан.
1979 жылы ҚазПТИ үздік бітірді. В. И. Ленин «Өнеркәсіптік және азаматтық құрылыс» мамандығы бойынша, 1985 жылы КСРО азаматтық құрылыс және сәулет жөніндегі мемлекеттік комитетінің бетон және темір бетон ғылыми-зерттеу институтының (Мемқұрылыс) аспирантурасы, Мәскеу қаласы.
2006 жылы Қазақ гуманитарлық заң университетін «Юриспруденция» мамандығы бойынша, 2010 жылы Ресей стандарттау, метрология және сертификаттау академиясын (оқу) «Ұйымды басқару сапасы бойынша менеджер» мамандығы бойынша бітірген, Мәскеу қаласы.
Еңбек жолы
өңдеу01.11.1979-24.01.1980 жж. – стажер-зерттеуші, темірбетон конструкциялары кафедрасы, В. И. Ленин атындағы Қазақ политехникалық институты, Алматы қаласы;
25.01.1980-10.12.1982 жж. – ассистент, оқытушы, жалпы техникалық пәндер кафедрасы, Жамбыл гидромелиоративтік-құрылыс институтының Қызылорда филиалы, Қызылорда қаласы;
30.12.1982-30.12.1985 жж. – аспирант, КСРО МемҚұрылыс оқу ғимараттарын эксперименталды жобалау Орталық ғылыми-зерттеу институты; КСРО МемҚұрылыс бетон және темір бетон ғылыми-зерттеу институты, Мәскеу қаласы;
31.12.1985-16.11.1986 жж. – аға оқытушы, Жамбыл гидромелиоративтік-құрылыс институтының Қызылорда филиалының, жалпы техникалық пәндер кафедрасы, Қызылорда қаласы;
17.11.1986-09.05.1989 жж. – Жамбыл гидромелиоративтік-құрылыс институты Қызылорда филиалының құрылыс факультетінің деканы, Қызылорда қаласы;
10.05.1989-14.11.1990 жж. – Жамбыл гидромелиоративтік-құрылыс институты директорының оқу ісі жөніндегі орынбасары, Қызылорда қаласы;
15.11.1990-03.01.1996 жж. – оқу ісі жөніндегі проректор, Қызылорда агроөнеркәсіптік өндіріс инженерлері институты, Қызылорда қаласы;
04.01.1996-22.05.1996 жж. – бірінші проректор, Қызылорда агроөнеркәсіптік өндіріс инженерлері институты, Қызылорда қаласы;
23.05.1996-24.03.1998 жж. – ректор, И. Жақаев атындағы Қызылорда политехникалық институты, Қызылорда қаласы;
25.03.1998-27.08.2007 жж. – ректор, Қорқыт Ата атындағы Қызылорда мемлекеттік университеті, Қызылорда қаласы;
27.08.2007-07.09.2011 жж. – IV сайланған Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің депутаты, Әлеуметтік-мәдени даму комитетінің мүшесі, Астана қаласы;
12.08.2011-13.08.2017 жж. – ректор, Қорқыт Ата атындағы Қызылорда мемлекеттік университеті, Қызылорда қаласы;
04.09.2017-17.10.2017 жж. – «Сәулет және құрылыс өндірісі» кафедрасының профессоры, Қорқыт Ата атындағы Қызылорда мемлекеттік университеті, Қызылорда қаласы;
17.10.2017 – 25.01.2019 жж. – ректордың міндетін атқарушы, Қорқыт Ата атындағы Қызылорда мемлекеттік университеті[1][2], Қызылорда қаласы;
25.01.2019 ж бастап. – «Сәулет және құрылыс өндірісі» кафедрасының профессоры, Қорқыт Ата атындағы Қызылорда мемлекеттік университеті, Қызылорда қаласы;
05.09.2019 ж бастап. – Қызылорда облыстық мәслихатының хатшысы[3]
Ғылыми атағы
өңдеу1985 жылы техника ғылымдарының кандидаты ғылыми дәрежесін алу үшін «Ячеистые бетоны на основе отходов обогащения флюоритевых руд и шлака»,1995 жылы Ресей Федерациясының Томск мемлекеттік сәулет-құрылыс академиясының жанындағы - 05.23.08 «Өнеркәсіптік және азаматтық құрылыс технологиясы және ұйымдастыру» мамандығы бойынша 064.41.01 Мамандандырылған Кеңесінде «Технология ячеистого бетона с использованием барханных песков и отходов обогащения флюоритовых руд с учетом факторов жаркого климата» тақырыбында докторлық диссертация қорғады. Диссертанттың ғылыми кеңесшісі Ресей инженерлік академиясының академигі, техника ғылымдарының докторы, профессор Роман Леонидович Серых болды.
1992 жылы Ресей Федерациясының ғылым, жоғары мектеп және техникалық саясат министрлігінің Жоғары Мектеп комитетінің шешімімен профессор ғылыми атағы берілді.
Ғылыми еңбектері
өңдеу260-тан астам ғылыми еңбектердің авторы, оның ішінде 35 патент, 12 монография, 3 оқулық, 20 ғылыми және оқу-әдістемелік құрал. Ол 3 ғылым докторы, 7 ғылым кандидаты, 4 философия докторы (PhD) дайындады.
Қ. А. Бисенов білім мен ғылымның ұлттық жүйесін жетілдіруге, әлеуметтік-экономикалық дамудың, елдің қоғамдық-саяси және рухани өмірінің өзекті мәселелеріне арналған 280-ден астам мақала, 100-ге жуық сұхбат шығарды.
Кітаптары
өңдеу- «Основы производства ячейстого бетона с силикатного кирпича» (1999, в соавт.)
- «Автоматизация технологических процессов в строительстве» (1999).
- «Механика разрушения бетона и железобетона» (2000).
- «Бәсекеге қабілетті маман даярлаудағы тәжірибе мен басым бағыттар» (2007).
- «Сындарлы кезең: сенім мен парыз» (2011).
- «Ячейстые бетоны на основе отходов промышленности» (1994).
- «Математические методы в автоматизации технологических процессов» (1997).
- «Основы производства ячеистого бетона и силикатного кирпича» (1999).
- «Автоматизация технологических процессов в строительстве» (часть I), (1999).
- «Автоматизация технологических процессов в строительстве» (часть II), (1999).
- «Механика разрушения бетона и железобетона» (2000).
- «Легкие бетоны на основе безобжиговых цементов» (2005).
- «Ячеистые бетоны (газобетон и пенобетон) », (2008).
- «Кинетика и механизм наноструктурирования материалов строительного назначения.Т.1. Основы синтеза новых силикатных наноматериалов» (2009).
- «Кинетика и механизм наноструктурирования материалов строительного назначения.Т.2. Основы синтеза новых силикатных наноматериалов» (2009).
- «Межкультурные коммуникации: основные направления и формы» (2011).
- «Рациональное использование нефтешламов в технологии производства керамзита на основе лессовидных суглинков»[4] (2017).
Оқулықтары
өңдеу- «Архитектурное материаловедение» (2004).
- «Сәулеттік материалтану».
- «Сәулеттік материалтану» (2013).
Сайлау лауазымдары, депутаттық
өңдеу- Қызылорда облыстық мәслихатының депутаты (1996-2007);
- «Нұр Отан» Халықтық-Демократиялық партиясының партиялық тізімі бойынша IV сайланған Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің депутаттығына Кандидат (12.07.2017);
- IV сайланған Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің депутаты (2007-2011);
- Әлеуметтік-мәдени даму комитетінің мүшесі (27.08.2007-09.2011);
- V, VІ шақырылған Қызылорда облыстық мәслихатының депутаты[5][6], (2012-2019)
- Әлеуметтік-мәдени даму мәселелері жөніндегі тұрақты комиссияның төрағасы (24.03.2016 бастап).
Партиялық тиістілігі
өңдеу- Президенттікке кандидат Н. Ә. Назарбаевтың сенімді өкілі, «Қазақстан Республикасы Президенттігіне кандидат Н. Ә. Назарбаевты қолдау жөніндегі қоғамдық штаб» ҚБ Қызылорда филиалының төрағасы (1998-1999);
- Қазақстан Республикасы Президенттігіне кандидат Н. Ә. Назарбаевтың Республикалық қоғамдық штабының Қызылорда облыстық бөлімшесінің басшысы (09.-12.2005);
- Облыстық филиал төрағасы, «Нұр Отан» ХДП Саяси кеңесінің мүшесі (07.2007 ж. бастап).
Қоғамдық қызметі
өңдеуПрезиденттікке кандидат Н. Ә. Назарбаевтың сенімді өкілі, «Қазақстан Республикасы Президенттігіне кандидат Н. Ә. Назарбаевты қолдау жөніндегі қоғамдық штаб» ҚБ Қызылорда филиалының төрағасы (1998-1999), Қазақстан Республикасы;
Президенттігіне кандидат Н. Ә. Назарбаевтың Республикалық қоғамдық штабының Қызылорда облыстық бөлімшесінің басшысы (2005 ж.қыркүйек-желтоқсан);
2011 жылдан бастап Қазақстан халқы Ассамблеясының мүшесі;
1996 жылдан бес рет Қызылорда облыстық мәслихатының депутаты болып сайланды;
Қызылорда облыстық мәслихатының әлеуметтік-мәдени мәселелер жөніндегі тұрақты комиссиясының төрағасы;
«НұрОтан» Партиясының «Тұран» филиалының төрағасы, 2012 ж.;
2013 жылдан бастап «НұрОтан» партиясы Қызылорда облыстық филиалы Саяси кеңесінің мүшесі, саяси кеңес Бюросының мүшесі;
2016 жылдан бастап «НұрОтан» партиясының сайлауалды бағдарламасының «Білім» бағыты бойынша өңірлік комиссияның басшысы;
2017 жылдан бастап Қызылорда облыстық прокуратурасы жанындағы заңдылықты қамтамасыз ету мәселелері жөніндегі Консультативтік кеңестің төрағасы;
2018 жылдан бастап Қызылорда облысы бойынша қоғамдық сананы жаңғырту бағдарламасын жүзеге асыру жөніндегі өңірлік сараптамалық кеңестің төрағасы.
Марапаттары
өңдеуМемлекеттік наградалар
өңдеу- «Ерен еңбегі үшін» (2002ж.)
- «Құрмет» ордені (2004ж.)
- «Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері» құрмет атағы (2012ж.)
- Қазақстан Республикасы Президентінің төс белгісімен алғысы (шілде, 2017 ж.)
Ведомстволық марапаттар
өңдеу- «Қазақстан Республикасының Білім беру үздігі» төс белгісі (1996ж.)
- Ресей сәулет және құрылыс ғылымдары Академиясының шағын медалі (2001ж.)
- Қазақстан Республикасы Жоғары оқу орындары қауымдастығының А. Байтұрсынов атындағы қола, күміс және алтын медальдары (2003ж., 2007ж., 2017 ж.)
- «Қазақстанның құрметті инженері» төс белгісі (2007ж.)
- «Қазақстан Республикасының Білім беру ісінің құрметті қызметкері» төсбелгісі (2007ж.)
- «Ы. Алтынсарин» төс белгісі (2010ж.)
- Ресей мемлекеттік аграрлық университетінің Климент Аркадьевич Тимирязев атындағы медалі (2012ж.)
- Халықаралық Инженерлік академиясының «Инженерлік Даңқ» алтын медалі (2016 ж .)
- Халықаралық Инженерлік Академиясының Алтын белгісі (наурыз, 2017ж.)
- «Қазақстан Республикасының ғылымын дамытуға сіңірген еңбегі үшін» белгісі.
Құрметті атақтары
өңдеу- Қызылорда облысы Жалағаш ауданының Құрметті азаматы (2009ж.)
- Қызылорда қаласының Құрметті азаматы (2019ж.)
- «Қазақстанның Құрметті депутаты».
Мерейтойлық медальдары
өңдеу- «Қазақстан Республикасының Тәуелсіздігіне 10 жыл» (2002ж.)
- «Қазақстан Конституциясына 10 жыл» (2005ж.)
- «Қазақстан Республикасының Парламентіне 10 жыл» (2006ж.)
- «Астанаға 10 жыл» (2008ж.)
- «Қазақстан Республикасының Тәуелсіздігіне 20 жыл» (2011ж.)
- «Қазақстан Республикасының Қарулы күштеріне 20 жыл» (2012ж.), «Қазақстан Конституциясына 20 жыл» (2015ж.)
- «Қазақстан халқы Ассамблеясына 20 жыл» (2015ж.)
- «Қазақстан Республикасының Парламентіне 10 жыл» (2015ж.)
- «Қазақстан Республикасының Тәуелсіздігіне 25 жыл» (2016ж.)
- «Астанаға 20 жыл» (2018ж.).
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Басты мақсат – заман талабына сай мамандар даярлау. egemen.kz. Тексерілді, 28 қараша 2019.
- ↑ Заслуженное признание - Новости Казахстана - свежие, актуальные, последние новости об о всем (орыс.). www.kazpravda.kz. Тексерілді, 28 қараша 2019.
- ↑ Тәуелсіз мемлекет құрудағы Елбасының тарихи рөлі (қаз.). Облыстық Сыр бойы газеті | Областная газета Сыр бойы. Тексерілді, 4 желтоқсан 2019.
- ↑ Рациональное использование нефтешламов в технологии производства керамзита на основе лессовидных суглинков. www.korkyt.kz. Тексерілді, 26 қараша 2019.
- ↑ Тұрар Әбуов Қ.Бисенов: Жастарға рухани тәрбие беру басты назарда | Қазақстандағы Ислам (ru-RU). Тексерілді, 27 қараша 2019.
- ↑ Қылышбай БИСЕНОВ: “Өңір дамуына үлес қосу депутаттық қана емес, азаматтық парызым” (қаз.). Облыстық Сыр бойы газеті | Областная газета Сыр бойы. Тексерілді, 27 қараша 2019.