Қысқы (Патрон) — дайындамаларды немесе кескіш құралдарды білдектерге бекітуге арналған білдек айлабұйымы[1] немесе қосалқы құралы.[2]

Түрлері өңдеу

     Жону білдегінің үш- және төртжұдырықшалы қысқылары
     Бұрғыдағы цангылы қысқы

Бекіту әдісі бойынша қысқылардың түрлері:

  • Қыспақты қысқы (Зажимный патрон) — бекіту үшін қыспақтық бөлшектерді қолданатын қысқы.
  • Механикалык қысқы (Механический патрон) — бекіту үшін механикалық жүйені қолданатын қысқы.
  • Цангылы қысқы (Цанговый патрон) — бекіту үшін цанга қолданылатын қысқы.
  • Бұранда ойғыш қысқы (Резьбонарезной патрон) — бұранда ойғыш құралдарды бекітуге арналған қысқы.
  • Пневматикалық қысқы (Пневматический патрон) — бекіту үшін қысылған ауа қысымын қолданатын қысқы.
  • Электр магнитті қысқы (Электромагнитный патрон) — бекіту үшін электр магниттерін қолданатын қысқы.
  • Байонетті қысқы (Байонетный патрон) — байонетті қыспағы бар қысқы.
  • Жұдырықшалы қысқы (Кулачковый патрон) — бекіту үшін жүдырықшаларды қолданатын қысқы.
    • Үшжұдырықшалы қысқы — айналма денесі түріндегі дайындамаларды немесе тетіктерді центрлеуге және бекітуге арналған үш жұдырықшасы бар өздігінен центрленетін жұдырықшалы қысқы.
    • Төртжұдырықшалы қысқы — симметриялы емес дайындамаларды немесе тетіктерді бекітуге арналған төрт жұдырықшасы бар жұдырықшалы қысқы.

Сондай-ақ қысқылардың келесі түрлері болады:

  • Жүзбелі қысқы (Плавающий патрон) — құралдың өңделетін тесікке өздігінен орнығу мүмкіндігін туғызатын қысқы.
  • Жетекті қысқы (Поводковый патрон) — өзіне бекітілген дайындаманы немесе тетікті айналдыратын құрылғысы бар кысқы.
  • Өздігінен орнығатын қысқы (Самоустанавливающийся патрон) — бекітілген құралдың өз осіне параллель және перпендикуляр орын ауыстыруы мен бірқатар бұрышқа тербелу мүмкіндігін туғызатын қысқы.

Дереккөздер өңдеу

  1. Полиграфия, өлшеу техникасы, ағаш өңдеу жабдықтары және металл өңдеу техникасы мен технологиясы: Қазақша-орысша терминдердің түсіндірме сөздігі.
  2. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі:Машинажасау. — Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. ISBN 9965-36-417-6