Құз[1] тау басындағы тік қиялы, шатқалға не тау етегіне құлама келген жалаңаш жартас; Түсіндірме сөздікте «тау... шыңы; тік шатқал, биік жартас» деген түсінік берілген. «Тау бүркіттері ұясын биік құзға... салады» (А. Сейдімбеков, Ақиық.). «Құз» көбіне тау бедеріне байланысты қолданылатыны рас. Бірақ биік жартас, тау шыңының бәріне бірдей бұл атау беріле бермейді. Шын мәнісінде шың мен құздың мағына жағынан айырмасы бар. Ертедегі түркі тілдерінде «құз» деп таудың күн түспейтін жағын атаған . Мұның дұрыстығына сол кезден келе жатқан «құздың қары кемімес, қойдың майы кемімес» деген мақал да дәлел.[2]

Дереккөздер өңдеу

  1. Шың.
  2. Бес жүз бес сөз.— Алматы: Рауан, 1994 жыл. ISBN 5-625-02459-6