Құнанбай мешіті

(Құнанбай қажы мешіті бетінен бағытталды)

Құнанбай мешітіҚарағанды облысының жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштері тізіміне енген сәулет өнері ескерткіші.

Құнанбай қажы мешіті
Қала

Қарқаралы қаласы

Картада орналасуы
Құнанбай мешіті (Қазақстан)

Координаттар: 49°24′21″ с. е. 75°28′27″ ш. б. / 49.40583° с. е. 75.47417° ш. б. / 49.40583; 75.47417 (G) (O) (Я)

Орналасқан жері

өңдеу

Қарқаралы қаласы, Құнанбай қажы көшесі, 23.

Тарихи деректер

өңдеу

Мешіт құрылысы 1850 жылы басталып, 1851 жылы салынып. Мешіт салу жөнінде 1847 жылы әңгіме қoзғалып, арасында Күшік-Тобықты баласы Құнанбай бар, 16 болыс қол қойған. Аға сұлтан, майор Құсбек Тәукеұлы мөр басқан мешіт салу туралы акт дуанға тапсырылған. Оңда құрылыс үшін халықтан қаржы жиналатыны айтылады. 1849-52 жылдары Қарқаралы округіне аға сұлтан болған Құнанбай құрылыс жүргізу ісін өз қолына алып, тыңғылықты аяқтағаңдықтан - мешіт халық арасыңда Құнанбай мешіті аталып кеткен. Кейінірек мешіт жанынан медресе, шәкірттер үшін жатақ, молдалар үйі бой көтереді. Құнанбай мешіті Қарқаралы округіңдегі ислам дінін уағыздауға, балалардың қара танып, сауат ашуына көп қызмет еткен. Мешітке кезінде Абай да барып тұрған.
Құнанбай мешітінің күтімсіздіктен тозып, жойылып кетудің аз-ақ алдында тұрған кесенені қайта қалпына келтіру үшін 1989 жылы қарашада облыс, аудан жұртшылығының шақыруымен Алматы қаласынан Қазақтың мәдени-тарихи ескерткіштерін қорғау және қайта жабдықтау конструкторлық жобалау институты мен Көркем-сурет Ғылыми-реставрациялау өндірістік бірлестігінің мамандары мешітті алғашқы қалпына келтірді (1991 жылы).[1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Абай. Энциклопедия. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясының» Бас редакциясы, «Атамұра» баспасы, ISBN 5-7667-2949-9