Уикипедия

Құрама Штаттарына шетелдік террористердің кіруінен ұлтты қорғау туралы жарлық

«Құрама Штаттарына шетелдік террористердің кіруінен ұлтты қорғау» туралы жарлық (ағылш. Executive Order «Protecting the Nation from Foreign Terrorist Entry into the United States») — АҚШ президенті Дональд Трамптың АҚШ-қа белгілі бір тұлғалар санаттарына кіруге шектеу қойуы туралы жарлық.

Құрама Штаттарына шетелдік террористердің кіруінен ұлтты қорғау туралы жарлық
АҚШ президенті Дональд Трамп «Құрама Штаттарына шетелдік террористердің кіруінен ұлтты қорғау» туралы жарлыққа қол қоюда
Жалпы мәлімет
Шынайы атауы ағылш. Protecting the Nation from Foreign Terrorist Entry into the United States
Басқаша атауы Muslim ban (Мұсылмандарды бұғаттау)
Мемлекет  АҚШ
Қабылдауы және күшке енуі
Автор(лар)ы Дональд Трамп
Күшке енді 27 қаңтар 2017 (ішінара)
Сайтта оқу
Сайты (ағылш.) Protecting the Nation from Foreign Terrorist Entry into the United States
өңдеу Үлгі құжаттамасын қараңыз

Қол қойылуы және қолданысы өңдеу

2017 жылдың 27 қаңтар күні АҚШ президенті Дональд Трамп АҚШ қорғаныс министрлігінде өткен рәсім кезінде мигранттар жөнінде қатаң шараларды қарастыратын жарлыққа қол қойды.[1][2]

2017 жылдың 28 қаңтарында Нью-Йорктегі сот елге ашық визалармен ұшып келген және Дональд Трамптың миграциялық жарлыңының әрекетіне түсетіндер үшін ғана АҚШ аумағында уақытылы болуға мүмкіндік беретін қаулыны қабылдады. Осы соттың шұғыл қаулысы шеңберінде шетел азаматтарына елде біраз уақыт болуға рұқсат беріледі.[3][4]

Мазмұны және жарлық құрылымы өңдеу

 
АҚШ аумағына кіруге тыйым салынған жеті мұсылмандық мемлекет

Жарлық тармақтары бар 12 тараудан тұрады.

Бірінші тарауға «Мақсат» деген атау берілді. Бұл тарау жарлықтың қабылдануын лаңкестік қауіпімен байланыстырады, осындай қауіптің мысалы ретінде АҚШ-тағы 2001 жылдың 11 қыркүйегіндегі лаңкестік актілері келтірілді.

Жарлықтың қол қойылуына дейін АҚШ-тағы босқындар мәртебесін ұсыну туралы берілген өтініштер жаңа рәсімдерден өткеннен кейін мақұлдануы мүмкін.

Бірқатар мұсылман елдерінің азаматтарына 90 күндік мерзіммен босқын мәртебесін алуға ұмтылуына немесе ұмтылмауына қарамастан АҚШ аумағына кіруге тыйым салынған. Тыйым Иран, Сирия, Ливия, Сомали, Йемен және Ирак азаматтарына салынды.[5] Бұл тыйым дипломаттар мен халықаралық ұйымдарының өкілдеріне ғана таралмайды.[6]

Сонымен қатар жарлықта әрекеттегі ережелердің тиімділігін анықтау үшін АҚШ босқындарды 120 күнге қабылдау бағдарламасының тоқтатылуы туралы жазылған. [7][8]

Жарлық арқылы елге кіретіндерді қадағалауға арналған биометрикалық жүйесінің құрылуын тездетуі жоспарланып отыр.[9]

Зардаптар өңдеу

Экономикалық өңдеу

  • Азия-Тынық мұхит аймағының қор индекстері босқындардың АҚШ-қа кіруге тыйым салынғаннан кейін «минусқа кетті».[10][11]
  • Emirates және Etihad Airways әуекомпаниялары жарлық әрекеттеріне қатысты қызметкерлерін АҚШ-қа ұшуынан шеттеуі туралы жариялады.[12]
  • Google интернет алыбы жарлыққа байланысты АҚШ шегінен тысқары орналасқан қызметкерлерін тез арада елге оралуды шақырды. Компанияға жеті мұсылман елден келген оның мигрант қызметкерлері жұмысқа қайта орала алмай жатыр және осы жарлық АҚШ-қа басқа елдерден талантты мамандарды тартуына кедергі болуы мүмкін деген пікір білдірді.[13][14]

Саяси өңдеу

Басқа өңдеу

  • Ирак парламенті Дональд Трампқа қарсы ұқсас шараларды енгізуді қолдады.[17]
  • 2017 жылдың 29 қаңтарында АҚШ-тың 15-ке жуық қаласында Трампен енгізілген жаңа иммиграциялық шектеулерге қарсы шерулер өткізілді.[18] Сонымен қатар, сол күні, Нью-Йорктегі Джон Кеннеди халықаралық әуежайында бірнеше ондаған белсенділер әуежай терминалында шарасыздан қоныс аударушылардың кіргізуін талап ете отырып, наразылық акциясын ұймдастырды.[19][20]
  • Жарлықтан кейін АҚШ мекемелері қайталама визаларының беру ережелерін өзгертті.[21]

Дереккөздер өңдеу

  1. ↑ Donald Trump's executive order on immigration – the full text (en-GB), The Guardian (27 қаңтар 2017). Тексерілді 30 қаңтардың 2017.
  2. ↑ Трамп підписав указ про "екстремальну перевірку" мігрантів. Тексерілді, 30 қаңтар 2017.
  3. ↑ (www.dw.com), Deutsche Welle Суд дозволив жертвам указу Трампа тимчасово перебувати в США | Новини — актуальні повідомлення про події в світі | DW.COM | 29.01.2017  (укр.). Тексерілді, 30 қаңтар 2017.
  4. ↑ Суд разрешил прибывшим в США мигрантам не исполнять указ Трампа (en-GB), BBC Русская служба (29 қаңтар 2017). Тексерілді 30 қаңтардың 2017.
  5. ↑ Трамп пообіцяв відновлення видачі віз через 90 днів, Зеркало недели | Дзеркало тижня | Mirror Weekly. Тексерілді 30 қаңтардың 2017.
  6. ↑ (www.dw.com), Deutsche Welle Трамп призупинив прийом біженців у США | Новини — актуальні повідомлення про події в світі | DW.COM | 28.01.2017  (укр.). Тексерілді, 30 қаңтар 2017.
  7. ↑ Трамп зупинив прийом сирійських біженців у США. Тексерілді, 30 қаңтар 2017.
  8. ↑ США «ускладнили життя» росіянам після указу Трампа - 30.01.2017 18:54 — Новини Укрінформ. Тексерілді 30 қаңтардың 2017.
  9. ↑ Трамп зупинив прийом сирійських біженців у США (en-GB), BBC Україна (28 қаңтар 2017). Тексерілді 30 қаңтардың 2017.
  10. ↑ Ринки акцій Азії впали через міграційну політику Трампа, Зеркало недели | Дзеркало тижня | Mirror Weekly. Тексерілді 30 қаңтардың 2017.
  11. ↑ Кузьменко, Олексій. Ось що відбувається з курсом долара США після указу Трампа  (укр.), VOA. Тексерілді 30 қаңтардың 2017.
  12. ↑ Авіакомпанії поміняють екіпажі через антиімміграційний указ Трампа, Зеркало недели | Дзеркало тижня | Mirror Weekly. Тексерілді 30 қаңтардың 2017.
  13. ↑ Google попросив своїх співробітників терміново повернутися в США, Зеркало недели | Дзеркало тижня | Mirror Weekly. Тексерілді 30 қаңтардың 2017.
  14. ↑ Google recalling staff from abroad following Trump's immigration ban (en-GB), The Independent (28 қаңтар 2017). Тексерілді 30 қаңтардың 2017.
  15. ↑ Rupert, Evelyn. Democrats denounce Trump's actions barring refugees, TheHill (27 қаңтар 2017). Тексерілді 30 қаңтардың 2017.
  16. ↑ uapress.info Демократична партія США назвала указ Трампа про біженців «зрадою американських цінностей»  (укр.). Тексерілді, 30 қаңтар 2017.
  17. ↑ uapress.info В Іраку відповіли на «мусульманську заборону» Трампа обмеженнями для американців  (укр.). Тексерілді, 30 қаңтар 2017.
  18. ↑ Десятки тисяч людей вийшли на вулиці міст у США проти імміграційних обмежень  (укр.), Радіо Свобода. Тексерілді 30 қаңтардың 2017.
  19. ↑ В аеропорту Нью-Йорка почалися протести проти затримання біженців. Тексерілді, 30 қаңтар 2017.
  20. ↑ В аэропорту Нью-Йорка начались протесты против задержания беженцев (en-GB), BBC Русская служба (28 қаңтар 2017). Тексерілді 30 қаңтардың 2017.
  21. ↑ Trump just made it harder for tourists to visit the US. Тексерілді, 31 қаңтар 2017.
«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Құрама_Штаттарына_шетелдік_террористердің_кіруінен_ұлтты_қорғау_туралы_жарлық&oldid=2526820» бетінен алынған