Үзу машинасы — материалдардың механикалық қасиеттерін анықтауға және тетіктерді, бұйымдарды, сондай-ақ, құрастырмалы бөліктерді қолдан бұзу, қирату жолымен сынауға арналған машина. Ол күш түсіретін құрылғы және өлшеуіш аспаптармен жабдықталады. Күш түсіретін құрылғысының түріне қарай үзу машинасы механикалық (рычагты, бір немесе көп шпиндельді) және гидравликалық болып бөлінеді. Серпімді материалдарды (резеңке, металл, ағаш, полимер, мата, т.б.) сынау үшін тұрақты, бір немесе әр түрлі жылдамдықпен деформациялайтын үзу машинасы, ал морт денелерді сынауға күш түсіру жылдамдығы тұрақты үзу машинасы пайдаланылады. Созу күшіне қарай үзу машинасы тік және горизонталь түрге бөлінеді. Созу күші шамасы механикалық және (рычагты, серіппелі, т.б.) және гидравликалық өлшеуіш аспаптармен анықталады. Тетіктерді созудан басқа сығу, ию, т.б. жолдармен де сынауға мүмкіндік беретін машина әмбебап үзу машинасы деп аталады.

Механикалық үзу машинасы

Сілтемелер өңдеу

"Қазақ Энциклопедиясы", 9 том