Үзіктілік және үздіксіздік
Үзіктілік және үздіксіздік - материяның құрылымындағы, жанды-жансыз табиғаттағы, қоғамдағы, ой-дүниесіндегі үрдістерді сипаттайтын философиялық категория.
Үзіктілік
өңдеуҮзіктілік материяның дискреттік күйін, кеңістіктік-уақыттық шектеулілігін, табиғи, әлеуметтік және ойлау процестерінің даму кезеңдеріндегі әр алуандық пен жекелеген тұрақты бөлшектер түріндегі диференциалдық деңгейін сипаттайды. Ол сонымен бірге даму және өзгеру процесінің секірістік күйін де бейнелейді.
Үздіксіздік
өңдеуҮздіксіздік , керісінше, жекелеген дискретті элементтерден тұратын жүйелердің тұтастығынан, олардың өзара байланысынан, бірінен екіншісіне біртіндеп ауысуынан көрінеді. Үздіксіздік дүниенің субстанционалды сипаттамасын көрсетіп, даму сатыларының өзара ықпалдастығын, сабақтастығын, оларға эволюциялық даму түрі тән екендігін түсіндіреді.
Диалектикада зат белгілерінің тек қарама-қарсылығы ғана емес, сонымен бірге олардың өзара байланыстылығы, бірлігі атап көрсетіледі. Қазіргі физика ғылымы дәлелдегендей, жарық сәулесі де, басқа да құбылыстар бір мезгілде әрі толқындық (үздіксіздік), әрі корпускулярлық (үзіктілік) қасиеттерге ие бола алады.
Кванттық физикада элементтер бөлшектерінің корпускулярлық және толқындық қасиеттері тәжірибе жүзінде дәлелденген. Үзіктілік және үздіксіздік категорияларын қолданып, олардың өзара байланысы арқылы қозғалыстың мәнін анықтайды, әр алуан қозғалыстардың қасиеттері мен байланыстарын ғылыми теориясын тұжырымдауға мүмкіндік береді.[1]
Дереккөздер:
өңдеу- ↑ "Қазақ Энциклопедиясы", 9 том