Үржар
Үржар, Өржар – Алакөл алабындағы өзен.
| Үржар өзені | |
|---|---|
| Сипаттамасы | |
| Ұзындығы | 206 км |
| Су алабының ауданы |
5280 км² |
| Су алабы | Алакөл алабы |
| Су ағысы | |
| Бастауы | Тарбағатай жотасы |
| Сағасы | Алакөл |
| • Координаттары | 46°28′15″ с. е. 81°33′15″ ш. б. / 46.47083° с. е. 81.55417° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 46°28′15″ с. е. 81°33′15″ ш. б. / 46.47083° с. е. 81.55417° ш. б. (G) (O) (Я) |
| Орналасуы | |
| Ел |  Қазақстан
|
| Аймақ | Абай облысы Үржар ауданы |
Географиялық орны
өңдеуАбай облысы Үржар ауданы жерімен ағады. Ұзындығы 206 км, су жиналатын алабы 5280 км².
Бастауы
өңдеуТарбағатай жотасы ның оңтүстік беткейінде екі тау өзенінің қосылуынан пайда болып, Қамысқала ауылы тұсында Алакөлге құяды.
Гидрологиясы
өңдеуОң жағынан Каначка, Егінсу, сол жағынан Шошқалы, Қусақ өзендері қосылады. Аңғары Қазымбет ауылына дейін таулық сипатта, одан төменде біртіндеп кеңейіп, сағасында айналадағы ортамен тұтасып кетеді. Жағасы жоғарғы бөлігінде тік жарлы, биіктігі 5 — 8 м. Қазымбет ауылы тұсында таудан шыға үлкен ысырынды конус қалыптастырады. Конус аумағында арнасы тармақталып, Каначка мен Шошқалы салалары құйған тұстардан бір арнаға қайта тоғысады. Жайылмасы тармақталған тұстарында кеңейіп, шабындық шөп өседі. Жауын-шашын, жер асты суымен толығады. Жазғы — көктемгі кезеңдерде тасып, жаз соңынан күз басталғанға дейін және қыста сабасына түседі. Суының минералдылығы су тасу кезінде 100 — 300 мг/л, сабасына түскен кезеңдерде 200 — 500 мг/л. Алабының таулық бөлігінде орман ағаштарының сиректігі, беткейлерінің тік жарлылығы, қорым тастардың мол қоры, нөсерлі жауындардың көптеп орын алуы сел қаупін туғызады. Көп жылдық орташа су ағымы Сарыбұлақ өзен сағасынан 0,7 км төменде 19,1 м³/с. Суы егін суаруға, шабындықтар мен жайылымдарды суландыруға пайдаланылады.[1]
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Қазақ энциклопедиясы, 9 том