Үштоғай төрттағаны геоглифі

Үштоғай төрттағаны геоглифіҚостанай облысының жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштер тізіміне енген археолгиялық ескерткіш.

Үштоғай төрттағаны геоглифі.

Орналасқан жері

өңдеу

Амангелді ауданы, Үштоғай ауылынан шығысқа қарай 15 км.

Кезеңі

өңдеу

Шамамен б.з.б. VІІІ-ІІ мыңжылдықтар аралығы.

Тарихи деректер, сипаты

өңдеу

Үштоғай төрттағаны – «Торғай свастикасы геоглифі» деп аталатын топқа кіретін геоглиф. Бұл айтарлықтай айқын диагоналі бар тамаша геометриялық пішін (төртбұрыш). Қабырғаның ұзындығы 287 м, диагоналді ұзындығы 406 м, 101 кішігірім тас-құм қабаттан құралған төбе-қорғандардан (биіктігі – 1 м, диаметрі – 11-12 м) тұрады.
Оңтүстік шығыс және солтүстік батыс бұрыштарына жақын жерде бірнеше нысандар – диаметрі 18 м топырақты көмбе және диаметрі 19 м үш сақина бар. Кейбір ғалымдар, егер бұл элементтер квадраттың бір бөлігі болса, онда жалпы геоглиф ұзындығы 643 м-ді құрайды дейді.
Өткен онжылдықта осы геоглифтер ашылғаннан кейін, олардың пайда болуы мен мақсаттары туралы әртүрлі нұсқалар қалыптасты, бірақ олардың ешқайсысы әлі де сенімді дәлелдерді келтре алмады. Бұл жағдайда үш бағыт ең тұрақты болып табылады.
Вильнюс экспедициясы геоглифтер туралы көзқарастарды жол белгілері ретінде ұсынды. Екінші нұсқа Қостанай университетінің мамандары мен археологиялық лабораториясының болжамы бойынша Торғай геоглифтері – қасиетті орындар мәртебесіне ие діни ғимараттар. Үшінші гипотеза «Торғай геоглифтері» Д. Дей зерттеуші тобының нұсқасы бойынша геоглифтер – құрылысы алғашқы кезеңінде тоқтап қалған үлкен күнге негізделген күнтізбе.[1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Қазақстанның тарихи-мәдени нысандарының және жаппай зиярат ету орындарының альбомы/ ; ҚР Мәдениет және спорт министрлігі, Қазақ ғылыми-зерттеу мәдениет институты ; [жоба авторы Т. Бекбергенов ; бас ред. А. Р. Хазбулатов]... – Астана : [б. ж.], 2018. - 495 б., суретті; . – Библиогр.: 490 б. . – 100 дана – ISBN 978-9961-23-485-9