Әлихан Шөжебайұлы Мусин

Мусин Әлихан Шөжебайұлы (25.11.1908, қазіргі Қарағанды облысы Ақтоғай ауданы Екінші ауылы. – 30.12.1963, Алматы) – кенші ғалым, техникалық ғылымдар докторы (1957), профессор (1959), Қазақстан Ұлттық ғылым академиясының корреспондент мүшесі (1958), Қазақстанның еңбек сіңірген ғылыми қайраткері (1961).

Арғын тайпасы Тобықты руының дадан бөлімінен шыққан.

Мәскеу Түсті металдармен алтын институтын бітірген (1937). 1937 – 49 жылдарда Қоңырат кенішінде, Успен кен басқармасында, Лениногор кен басқармасында, Березев кенішінде, Қазақстан ҰҒА-нда инженерлік басшылық қызметтер атқарған. 1949 жылдан өмірінің соңына дейін Тау-кен ісі институтының директоры болды. Негізгі ғылыми еңбектері жер астынан кен қазып алу кезінде пайда болатын жер қыртысы қабаттарының қысымы мен оның пайда болу заңдылықтарына арналды. Мусин жайпақ орналасқан кен шоғырдың қалың жерін діңгекті-камералап қазу жүйесінің ортасынан ор жүргізіп қазуды ұсынған. Осы ұсынысы Жезқазған кеніштерінде тәжірибелік-өндірістік сынақтан өтті және кен массасын тиеу жұмыстарын толығымен механикаландыруға, камераның өнімділігін 3 есе арттыруға мүмкіндік берді. Ол камералардың төбесі мен тіреуіш кентіректердің тұрақтылығын зерттеуге қажетті жаңа микросейсмикалық аспапты (ПМС-3) жасауға тікелей қатысты. 60-тан астам ғылыми еңбектің, оның ішінде 3 монографияның және 2 өнертабыстың авторы. Лениногор полиметалл комбинатының кеніштерінде қалың қабатты кендерді қолдан қауырт құлату әдісін енгізгені үшін Лениндік сыйлықтың лауреаты атанды (1961). “Құрмет Белгісі” орденімен және медальдармен марапатталған.

Шығармалары

• Разработка пологопадающих рудных месторождений системой с открытым очистным пространством применительно к условиям Джезказгана, А.-А., 1959;
• Разработка месторождений полезных ископаемых Казахстана, т. 1, М., 1963.

Cілтемелер

• Успен кен басқармасы
• Тау-кен ісі институты
• “Құрмет Белгісі” ордені