Әскери-теңіз флотындағы ұрыстық рет

Әскери-теңіз флотындағы ұрыстық рет (Боевой порядок в ВМФ) — 17 ғасырдың басына дейін Әскери-теңіз флотында ескекті флот кезіндегі ұрыстық рет негізгі күштерден және маңдайшеп сабында немесе алға шығарылған қапталдары бар жарты шеңберде қолданылатын резервтен тұрған. Желкенді кемелердің және артиллерияның дамуына байланысты 17 ғасырда туып, Батыс Еуропаның мемлекеттерінің флоттарында 18 ғасырдың аяғына дейін таралған желілі ұрыстық рет болды. 19 ғасырдың екінші жартысында сауытты флоттың пайда болуымен кемелердің құрамаларының негізгі ұрыстық реті кильватерлік лек, сыналы caп, маңдайшеп сабы және пеленг сабы болды. Бірінші дүниежүзілік соғыста флоттың ұрыстық реті едәуір бытыраңқы болып, оған авангардтық (крейсерлер). негізгі (линкорлар), барлаусоққылау (сүңгуір қайықтар), табысты дамыту (эсминецтер мен миносецтер) кірді. Екінші дүниежүзілік соғыста флоттың ұрыстық реті әр түрлі топтардан (соққылау және қамтамасыз ету) сонымен бірге әуе шабуылына қарсы қорғаныс және сүңгуір қайыққа қарсы қорғаныс күштерінен құралды. Қазіргі жағдайда кеме бөлімдері мен құрамаларының ұрыстық ретіне өздерінің ұрыстық қорғаныстары және қамтамасыз ету топтары бар бір немесе бірнеше соққылау (ізденісті-соққылау) кеме топтары кіреді. Әскери-теңіз флотының құрамалары бірыңғай ұрыстық ретте топтармен және жеке дара кемелерімен ісәрекет жасай алады.[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Әскери іс. Алматы: «Мектеп» ААҚ, 2001 жыл