Өгізкөз (лат. Anthemis) – астралылар тұқымдасына жататын бір және көп жылдық өсімдіктер, ішінара бұта түрінде де кездеседі.

Өгізкөз

Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Өсімдіктер
Бөлімі: Гүлді өсімдіктер
Табы: Қос жарнақтылар
(unranked) Asterids
Сабы: Asterales
Тұқымдасы: Asteraceae
Кіші тұқымдасы: Asteroideae
Тайпасы: Anthemideae
Кіші тайпасы: Anthemidinae
Тегі: Anthemis
L.
түрлері

180 түрі белгілі

Қазақстанда Тобыл, Есіл өзендерінің бойында, Каспий бойы ойпатында, БалқашАлакөл ойысында, Мойынқұмда, Шу-Іле таулары мен Батыс Тянь-Шаньда 6 түрі өседі.

Соның ішінде өте сирек кездесетін, қорғауға алынып, Қазақстанның “Қызыл кітабына” енгізілген бір түрі – Корнух-Троцкий өгізкөзі (A. trotzkіana) бар. Оның биіктігі 10 – 30 см.

Тамыры сүректенген. Сабағы түбінен тармақталып шығады. Жапырақтары сағақты, қосарлана қауырсынды тілімденген, жас жапырақтарының сыртын ақ түсті түк жапқан. Сары түсті дара гүлі себет гүлшоғырына топталып, сабақтың ұшында жетіледі. Тұқымынан көбейеді. Шілде – тамыз айларында гүлдеп, тамыз – қыркүйекте жеміс салады. Жемісі – төрт қырлы тұқымша. Оның қысқа айдаршасы болады. Шабындықтар мен егіс алқаптарында өсетін бояулы Ө-дің (A. tіnctorіa) гүлінен мата бояйтын сары бояу алынады және гүлінің инсектицидті қасиеті бар. Кейбір түрлерін әсемдік үшін өсіреді, араларында арам шөптер де кездеседі.[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақ энциклопедиясы, 7том