Өзен торы - белгілі бір аумақтағы өзендер жиынтығы; гидрографиялық тордың бір бөлігі.

Өзен торының сипаты мен құрылымы құрлық бетіне түсетін судың мөлшері мен қарқындылығын, осы судың ағу жағдайларын және құрлық бетінің шайылуға төзімділігін белгілейтін физикалық-географиялық жағдайлардың күрделі арақатынасы арқылы анықталады. Өзен торын құрайтын өзен арналарының бағытына, жердің еңістігі мен тау жыныстарының жатысына байланысты консеквенттік, субсеквенттік, обсеквенттік, ресеквенттік деп жіктеледі. Өзен торының негізгі көрсеткіші - өзен торының жиілігі.[1]

Өзен торының жиілігі

өңдеу

Өзен торының жиілігі – алаптағы немесе аумақтағы барлық өзендердің километрмен есептелген ұзындығының ( ) шаршы километрмен ( ) есептелетін алаптың ауданына қатынасы. Өзен торының жиілігі - белгілі бір жердегі қазіргі беткі ағынның дамуының көрсеткіші. Кейде мұндай сипаттаманы жыра-сайлардың торына қатысты да есептейді; бұл кездегі алынған қатынасты жыра-сай торының жиілігі деп атайды. Өзен торының жиілігінің шамасы жауын-шашынның мөлшері мен режіміне, геологиялық құрылыс пен бедер сипатына, топырақ пен өсімдік жамылғыларының ерекшеліктеріне байланысты.[1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. a b Қазақ тілі термиңдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: География және геодезия. — Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. — 264 бет. ISBN 9965-36-367-6