Өтеміс Құлмәліұлы

Өтеміс Құлмәліұлы (туған және өлген жылдары белгісіз) — ұлт-азаттық қозғалысы қайраткерлерінің бірі. Тегі — беріш руы, Тайсойған құмын жайлаған. Махамбеттің әкесі.

Сырым Датұлы бастаған көтеріліске белсене қатысқан, ерекше ерлігімен көзге түскен. Бөкей хан оны 1810 ж. Уфаға, кейін Орынборға айдатты, сонда қаза болды.

«Өтемістен туған он едік, онымыз атқа мінгенде, жер қайысқан қол едік» деп Махамбет айтқандай, оның ұлдары да ел намысы үшін күресті. Оның Махамбеттен өзге Есмайыл (Исмайыл), Қожахмет, Сүлеймен атты ұлдары да — 1836-38 ж. ұлт-азаттық көтеріліске белсене қатысып, ерекше ерлік көрсеткен тұлғалар.

Есмайыл (туған және өлген жылдары белгісіз) 1837 ж. қараша айында Орда маңында Геке отрядының қолына түседі. Оралдағы әскери соттың шешімімен жазаланып (1500 рет дүре соғылып), Ригаға жер аударылады. Жолшыбай жолдастарымен күзетшілерге шабуыл жасап, тұтқыннан құтылып кетеді.

Қожахмет (1805 ж. т.—өлген жылы белгісіз Теректі, Тастөбе, Қандыағаш ұлыстарында батырларымен дараланады. 1938 ж. 12 шілдедегі қақтығыс кезінде патша әскерлерінің қолына түсіп, 8 жылға Финляндияға жер аударылады. Одан кейінгі тағдыры туралы дерек жоқ. Ал Сүлеймен - Хан ордасын қамау кезінде, Тастөбедегі ұрыста көзге түскен батыр. 1837 ж. 27 желтоқсанда Таукин сұлтанның қолына түскен. Әскери соттың кесімімен қанжоса дүреленіп, Саратов өңіріне (Аскөл) каторга айдалады. Жолшыбай қашып құтылады.