Өтеміс Құлмәліұлы

Өтеміс Құлмәліұлы (туған-өлген жылдары белгісіз) — ұлт-азаттық қозғалысы қайраткерлерінің бірі. Тегі — Беріш руы, Тайсойған құмын жайлаған. Махамбеттің әкесі.

Сырым Датұлы бастаған көтеріліске белсене қатысқан, ерекше ерлігімен көзге түскен. Бөкей хан оны 1810 жылы Уфаға, кейін Орынборға айдатты, сонда қаза болды.

«Өтемістен туған он едік, онымыз атқа мінгенде, жер қайысқан қол едік» деп Махамбет айтқандай, оның ұлдары да ел намысы үшін күресті. Оның Махамбеттен өзге Есмайыл (Исмайыл), Қожахмет, Сүлеймен атты ұлдары да — 1836–1838 жылдары ұлт-азаттық көтеріліске белсене қатысып, ерекше ерлік көрсеткен тұлғалар.

Есмайыл (туған-өлген жылдары белгісіз) 1837 жылы қараша айында Орда маңында Геке отрядының қолына түседі. Оралдағы әскери соттың шешімімен жазаланып (1500 рет дүре соғылып), Ригаға жер аударылады. Жолшыбай жолдастарымен күзетшілерге шабуыл жасап, тұтқыннан құтылып кетеді.

Қожахмет (1805 жыл туған – өлген жылы белгісіз) Теректі, Тастөбе, Қандыағаш ұлыстарында батырларымен дараланады. 1938 жылы 12 шілдедегі қақтығыс кезінде патша әскерлерінің қолына түсіп, 8 жылға Финляндияға жер аударылады. Одан кейінгі тағдыры туралы дерек жоқ. Ал Сүлеймен - Хан ордасын қамау кезінде, Тастөбедегі ұрыста көзге түскен батыр. 1837 жылы 27 желтоқсанда Таукин сұлтанның қолына түскен. Әскери соттың кесімімен қанжоса дүреленіп, Саратов өңіріне (Аскөл) каторга айдалады. Жолшыбай қашып құтылады.