Генч Атсызлар (Жас Атсыздар) — атауын түрік жазушысы және идеолог Хүсейiн Атсыздың есімінен алған Түрікші-Тұраншыл жастар қозғалысы. Топтың ақпарат құралы ай сайын жарияланатын Өтүкен Журналы. Топ 2014 жылы Түрікші-Тұраншылар Одағын құрып, ресми ұйымдасуын осы жерден жалғастырды.

Иеленген мұрасы өңдеу

1975 жылдың 11 желтоқсанында Түркішілдіктің алдыңғы қатарлы ойшылдарының бірі Хүсейін Нихал Атсыздың өлімінен кейін Түркішілдік, бірте бірте ұйымдық қозғалыстан жеке қозғалысқа айнала бастады. 12 қыркүйек төңкерісінен кейін Түрік-Ислам бірлігін жақтаушы Идеалисттер Түрік ұлтшылдары арасында алдыңғы қатарға шықты. Әр түрлі аймақтарда бір бірінен хабарсыз Түрікшіл топтар болғанымен 2000 жылға дейін ауқымды бір ұйым құрыла алмады. Анкара, Тарсус және Стамбулда әр түрлі аттармен Түрікшіл бірлестіктер құрылғанына қарамастан, республика көлемінде ауқымды бір халық қозғалысын жасай алмады.

Құрылуы өңдеу

2005 жылы Генч Атсызлар қозғалысын бастаған Түрікшілер, әр түрлі аймақтарда біріге бастады; 2009 жылы Анкара, Бурса, Адана, Измир, Мерсин, Самсун, Трабзон, Текирдақ, Чорум, Кожаелі сияқты аймақтардың да қатысуымен ұйымның аты Генч Атсызлар болып белгіленді. Генч Атсызлар атауы, Хүсейін Нихал Атсыздың «Түркістан Төңкерілісшілерінің Халық Әні» атты өлеңіндегі «Біз, қабірсіз өліп кеткен жас атсыздармыз; Жарамызды сумен жуып, шөппен таңамыз; Ешкіміміз жоқ, бірақ көңілдерде біз бармыз.» деген өлең жолдарынан ортаға шыққан.

Ақпарат құралдары өңдеу

Генч Атсызлар ұйымы Генч Атсызлар Журналы, Көмен Журналы және Өтүкен Журналы деген аттармен бір-бірінен кейін үш журнал шығарған.

Генч Атсызлар е-журналы

2010 жылдың Қаңтар айында «е-журнал» ретінде шыға бастаған Генч Атсызлар Журналының алғашқы саны Хүсейін Нихал Атсызға арналып, жариялануын бастаған. 10 саны шыққан журналдың жариялануы кейін тоқтатылған.

Көмен Журналы

Топтың алғашқы ресми журналы болып саналатын Көмен, 25 маусым 2011 жылы жариялана бастады. Атсыздың Көмен атты өлеңінен әсерленген топ журналды Көмен деп атаған. Сөз, “арман” деген мағынаны білдіреді. Көмен 19 саны шыққаннан кейін жабылып, орнына Өтүкен шыға бастаған.

Өтүкен Журналы

Топтың шығарған соңғы ақпарат құралы болып саналатын Өтүкен Журналы 2013 жылдың қазан айының 1-нен бастап жариялана бастады. Түрік (Түркі) әлемінің әр түрлі жазушылары да орын алған бұл журналда Венгрия Йоббик Партиясының Басшысы Габор Вонамен жасалған сұқбат да жағияланған. Өтүкен сондай-ақ Атсыздың да соңғы және 143 саны шыққан ең ұзақ мерзімді журналы. Атсыздың мұрасын қорғап қалуға әрекеттенген осы жаңа Өтүкен журналы да 143-тен ары қарай жалғасуда. Журнал шыққан уақытта Хүсейін Нихал Атсыздың ұлы Яғмур Атсыздың нысанасына іліккен. Яғмур Атсыз, Өтүкен сөзінің атау меншігі заң жүзінде өздеріне ғана тиесілі екенін алға тартқан. Генч Атсызлар болса мұндай пайымдаудың шындыққа жанаспайтындығын айтып, журналдың жариялануын жалғастырды.

Топтың іс-шаралары өңдеу

2009 жылы 14 қазанда футболдан Бурса қаласында өткен Түркия-Армения құрамалары арасындағы кездесуге Әзербайжан туын алып баруға тыйым салынғандығы жарияланды. Бұған жауап ретінде, ойынның ортасында Әзербайжан тулары ілінген ойыншық ұшақтарды алаңға кіргізуді көздеген Генч Атсызлардың 4 мүшесі осы әрекеттерін жүзеге асырар тұста полиция қызметкерлері тарапынан бақылуға алынды.

2012 жылдың 26 ақпанында Стамбулдың Таксим аумағында, Ходжалы Геноцидіне байланысты ұйымдастырылған митингке қатысқан Генч Атсызлар, “Бәріміз Армянбыз” деген жазуы бар плакат ашқандарға қарсы “Бәрің Армянсыңдар, Бәрің Көрдемшесіңдер (некесіз туған)” деген плакат ашты. Ашылған плакаттар газеттер мен теледидар каналдарында бірнеше күн талқыланды.