Генетикалық инженерлік машиналардың халықаралық сайысы (iGEM) — алғашында бакалавриат студенттеріне бағытталған, бірақ қазір жоғары мектеп оқушыларын, кәсіпкерлерді, қоғамдық лабораторияларды және аспиранттарды да қамтитын әлемдік деңгейдегі синтетикалық биология жарысы.

IGEM
Уақыты

Қараша 09 - Қараша 13 (2017) Қазан 24 - Қазан 28 (2018) Қазан 31 - Қараша 4 (2019)

Қазан 28 - Қараша 2 (2020)
Мекен-жайы Бостон, Массачусетс, АҚШ
Ашылуы Инаугурациясы 2003
Жабылуы Соңғы рет 2020
Веб торабы igem.org

Сайыс туралы мәліметтер өңдеу

Топтарға Стандартты Биологиялық Бөліктер Регистрынан жаздың басында промотерлер, терминаторлар, репортер элементтері және плазмида қаңқалары секілді әр түрлі генетикалық компоненттерден тұратын стандартты жинақ (‘Жеткізу Жиынтығы’), өзара ауыспалы бөліктер ('BioBricks') беріледі.

Топтар жобаны өздері таңдайды, ол алдыңғы жобаларға қатысты бола алады немесе iGEM үшін жаңа тақырып болуы мүмкін. Сәтті жобаларда бірнеше гендерді инженерлеу, олардың экспрессиясын реттейтін механизмдерді қолдану арқылы жасушалар жаңа және ерекше қасиеттерге ие болады.

Жаздың соңында топтар өздерінің жаңа BioBricks-ті Бөліктер Регистрына енгізеді және келесі жылы ғылыми қоғам солардың негізінде BioBricks-тің толығырақ жиынтығын құрастырады.

Жыл сайын өтетін ‘iGEM Jamboree’-де бүкіл континенттен жиналған топтар бір-біріне және ~120 әділқазыларға өздерінің жобасын таныстыру үшін Бостондағы ғылыми конференцияда кездеседі. Әділқазылар медальдарды, арнайы сыйлықтарды топтарға үлестіріп, ‘Гран-при Жеңімпазын’, сонымен қатар әр бөлімдегі (жоғары мектеп, бакалавриат және аспирантура) ‘Runner-Up’ жүлдесіне лайықты топтарды таңдайды.

iGEM жарысындағы Сыйлықтар мен Бағалау өңдеу

Әр қатысушы тобымен бірге жарыстарда орындаған әртүрлі критерийлерге байланысты қатысушы сертификатын (төмендені суретті қараңыз) алады және медальдар ұтуға (қола, күміс және алтын; төмендегі суретті қараңыз) мүмкіндігі бар. Мысалы, қола медаль алу үшін Бөліктер Регистріне жаңа бөлік енгізу қажет, күміс медаль алу үшін топ бөліктің функционалдығын көрсетуі қажет және соңында, алтын медаль алу үшін басқа критерийлердің арасында топтың жобасы жұмыс істейтініне дәлел алу қажет.

Мысалы, 2016 жылы жарысқа 300 топ қатысқан болатын, олардың 37%-ы алтын медаль, 25%-ы күміс медаль, 26%-ы қола медаль алды және қалған 12%-ы ешқандай медаль алған жоқ.

Әр бөлімде сайыстың белгілі бір саласындағы ең керемет орындау арнайы сыйлықтармен марапатталады. Арнайы марапаттарға кіреді: сәйкес категориялардың ішінде 'Ең Керемет Жоба' (шамамен 10 категория), 'Ең Керемет Өнер және Дизайн', 'Ең Керемет Жабдық', 'Ең Керемет Өлшеу', 'Ең Керемет Бағдарлама', 'Ең Керемет Қоғамдық Жұмыстар', 'Ең Керемет Модель', 'Ең Керемет Жаңа Бөлік', 'Ең Керемет Постер', 'Ең Керемет Презентация', 'Ең Керемет Вики' және өткізілетін жылға байланысты басқа да марапаттар болады. Жеке сертификаттармен қоса топтарға арнайы марапат үшін шыны олжалар беріледі.

Әр бөлімдегі бірнеше топтардың ішінен бірнеше топтар таңдап алынып (өткізілетін жыл мен бөлімге байланысты 1-ден 6-ға дейін), барлық Jamboree қатысушыларының алдында өз жобаларын баяндайды. Барлық әділқазылар көрсетілген жобалардың ішінен осы жылдың iGEM жарыстарының жеңімпазы, Гран-при Жеңімпазы болған топты таңдап, үлкен металдан жасалған Lego-кірпішпен (төмендегі суретті қараңыз) марапаттайды. Жеңімпаз топ келесі 'Гран-при Жеңімпазы' таңдалғанға дейін бір жыл бойы осы олжаны өздерінде сақтай алады. 'Гран-при Жеңімпазы' тобының қатысушыларына да сәйкес жылдың естелік тиындары беріледі (төмендегі суретті қараңыз).


Жарыс тарихы өңдеу

iGEM ​​2003 және 2004 жылдары MIT-дегі Тәуелсіздік Шаралары уақыт аралығында жүзеге асырылған студенттік жобаларға негізделген. Кейінірек 2004 жылы әр мектептен бес команда қатысқан жарыс өткізілді. 2005 жылы алғаш рет АҚШ-тан тыс аймақтан командалар қатысты[1]. Содан бергі кезеңде iGEM дамуын жалғастырды, оған 2010 жылы 130 команда қосылды[2]. Apple, Sun және BBN [3] сияқты технологиялық компанияларда жұмыс жасаған инженер Рэнди Реттберг - iGEM байқауының негізін қалаушы және директоры.

Бұл көлемнің ұлғаюына байланысты, 20112013 жылдары байқау үш аймаққа бөлінді: Еуропа, Америка және Азия (Африка мен Австралияның командалары тиісінше «Еуропа» мен «Азия» арқылы қатысқан)[4]. Қазан айында аймақтық джемборлар (jamboree) өткен болатын; және осы шараларға қатысқан кейбір командалар қарашада өтетін MIT әлем чемпионатына қатысуға іріктелді[5].

2012 жылдың қаңтарында iGEM қоры Массачусетс технологиялық институтынан бастау алып, Кембриджде (АҚШ, Массачусетс штаты) тәуелсіз коммерциялық емес ұйымға айналды. iGEM қоры iGEM байқауымен зерттеу және білім беруді қолдайды. Сол жылы iGEM университет бөлімшелерін ғана емес, сонымен қатар кәсіпкерлер мен жоғары сынып оқушыларға арналған сайыстарды да қосып үлгерді.

iGEM өзінің он жылдық мерейтойына қолданыстағы жаңа бағыттарды қосты: Өнер & Дизайн, Әлеуметтік зертхана, кәсіпкерлік, өлшеу, микрофлюидика, саясат және практика және бағдарламалық қамтамасыз ету. Кәсіпкерлік пен бағдарламалық қамтамасыз ету алдыңғы жылдардағы бағыттар болып саналса, 2014 жылы олар бағалау талаптары тұрғысынан неғұрлым айқындалып, айырмашылықтары байқала бастады.[6] Сонымен қатар, 2014 жылы iGEM -де аймақтық джамбори шаралары (jamborees) болмады, оның орнына Кембриджге тек аймақтық финалистерді ғана шақырудан бөлек, әр команда Кембридждегі ортақ ірі конференцияға қатыса алатындай үлкен шара ұйымдастырылды.[7]

Дереккөздер өңдеу