I Уәлид

I Уәлид, толық есімі әл-Уәлид ибн Абд әл-Мәлік (араб.: الوليد بن عبد الملك‎; 668—715) — 705—715 жылдары билік құрған, Умәйя әулетінің 6-шы халифі. Уәлидтің тұсында қарқында түрде Араб халифатының шекаралық экспансиясы жүріп жатты. Пиреней түбегіндегі, Орта Азия және Үнді өзені алабындағы жерлер жаулап алынды.

I әл-Уәлид ибн Абд әл-Мәлік الوليد بن عبد الملك
Лауазымы
Умәйядтар халифатының 6-халифі
8 қазан 705 — 23 ақпан 715
Ізашары	Абд әл-Мәлік
Ізбасары	Сүлеймен
Өмірбаяны
Діні	Ислам
Дүниеге келуі	668 (0668)
Қайтыс болуы	23 ақпан 715 (0715-02-23)
Династия	Умәйя әулеті
Әкесі	Абд әл-Мәлік ибн Маруан
Анасы	Уәлида бинт әл-Аббас
Балалары	Ибраһим ибн әл-Уәлид
I әл-Уәлид ибн Абд әл-Мәлік Ортаққорда

Өмірбаяны

I Уәлид Абд әл-Мәлік ибн Маруанның үлкен ұлы болатын, сондықтан халиф тағын әкесінің өлімінен кейін мұрагерлік жолмен алды. I Уәлидтен кейін билік інісі Сүлеймен ибн Абд әл-Мәлікке көшеді.

Испанияны жаулауы

I Уәлидтің әскеріне қолбасшы болып тағайындалған Мұса ибн Нусайр Солтүстік Африкадағы ішкі тәртіпті ретке келтіре отырып, Атлант мұхитына дейін жетеді. Сейта қамалы алынғаннан соң Гибралтар бұғазы арқылы Испанияға жол ашылады.

Осы кезде Испанияда ішкі алауыздықтар белең алып, вестготтар еврейлерді қудалап жатқан болатын.

Испанияның ішкі жағдайын жақсы қолданған Мұса ибн Нусайр халифадан рұқсат алаып, 710 жылы Тариф ибн Мәлікті біршама әскермен бұғаздан өткізіп жібереді. Ол жеңіспен оралғаннан соң, артынша, Тариқ ибн Зияд бастаған мұсылман-араб әскерлері бұғаздан өтіп, Испанияға баса-көктеп кіреді. 711 жылы Саладо өзенінің маңында Испания патшасы Радерихпен шайқасып, мұсылман-арабтар жеңіске жетіп, Испания қалаларын біртіндеп жаулап ала бастайды. Соңында Испания астанасы – Толедо да арабтардың қол астына өтеді.

I Уәлид Умәйя әулеті Туған күні: 668 Қайтыс болған күні: 23 ақпан 715
Ізашары: Абд әл-Мәлік ибн Маруан	Ислам халифатының халифі Умәйядтар халифаты 705 – 23 ақпан 715	Ізбасары: Сүлеймен ибн Абд әл-Мәлік