Тиіндер

(Sciurus бетінен бағытталды)

Тиіндер (лат. Sciurus) — тиінтәрізділер тұқымдасының бір туысы.

Тиіндер
Қазбалық ауқымы: Middle Miocene–Recent
Sciurus carolinensis
Sciurus carolinensis
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар
Жамағаты: Хордалылар
Табы: Сүтқоректілер
Сабы: Кеміргіштер
Кіші сабы: Sciuromorpha
Тұқымдасы: Тиінтәрізділер
Кіші тұқымдасы: Sciurinae
Тайпасы: Sciurini
Тегі: Sciurus
Linnaeus, 1758
Түршелері

Tenes
Sciurus
Hesperosciurus
Otosciurus
Guerlinguetus
Hadrosciurus
Urosciurus


Еуразия, Солтүстік және Оңтүстік Американың ормандарын мекендейтін 40-тан астам түрі белгілі. Қазақстанның шығыс, орталық және солтүстік аймақтарында, Тянь-Шань мен Жетісу (Жоңғар) Алатауының қарағайлы ормандарын мекендейтін 1 түрі – кәдімгі тиін (Sciurus vulgaris) бар. Оның тұрқы 16 – 28 см, салмағы 450 – 600 г. Түсі ақшыл сұр не жирен, үлпілдек, қалың жүнді, құйрығы ұзын (23 см-ге дейін). Құлағында шашағы болады. Ұясын ағаш басына кейде кеуегіне не жартас жарығына салады. Тиін – тұрғылықты аң, бірақ қорегі (шырша, т.б. қылқан жапырақты ағаштардың тұқымы) тапшы болса, кейбір жылдары жаппай қоныс аударуы мүмкін. Қысқа қарай қор жинайды. 2 жаста жыныстық жағынан жетіліп, ақпан – наурыз айларында ұйығады. Жылына 2 рет (әр жолы 3 – 10) балалайды. Тиіндер терісі үшін ауланады.[1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Қазақ ұлттық энциклопедиясы, 18 том