Shakhmardan Yessenov Foundation

Shakhmardan Yessenov Foundation немесе Шахмардан Есенов атындағы ғылыми білім беру қоры – академик Шахмардан Есенов құрметіне Ғалымжан Есенов құрған қазақстандық коммерциялық емес ұйым. Қордың мақсаты негізгі білім беруді жалғастыру, кәсібилік пен бәсекеге қабілеттілікті арттыру бойынша нақты және жаратылыстану ғылымдарына маманданған студенттер мен қазақстандық жас ғалымдарды қолдау. Қор миссиясы – Қазақстанның зияткерлір әлеуетін арттыру[1].

Shakhmardan Yesenov Foundation
Шахмардан Есенов атындағы ғылыми білім беру қоры
Ұйым түрі:

жеке қор

Ресми тілі:

Қазақ тілі Орыс тілі Ағылшын тілі

Басшылары
Құрылтайшы

Ғалымжан Шахмарданұлы Есенов

Қамқаоршылық кеңес төрайымы

Айжан Ахметжанқызы Есім

Құрылуы

2013 жыл

https://yessenovfoundation.org

Алматы қ., әл-Фараби даңғылы, 5 «Нұрлы Тау» БК, 1А Блогы, 501-кеңсе

Тарихы өңдеу

Shakhmardan Yessenov Foundation 2013 жылы Алматыда құрылды.

Ұйымға қазақ ғалым-теоретигі және практигі, геологі, ғылым ұйымдастырушысы, Қазақстанның қоғам және мемлекет қайраткері Шахмардан Есенов есімі берілген. Оның ісін жалғастыру арқылы Қор Қазақстанның зияткерлік әлеуетін дамытуды өз миссиясы ретінде анықтады.

2013-2023 жылдар аралығында демеушілік және қайырымдылық көмек көрсетуді ескере отырып, қордың бағдарламалары мен жобаларының саны - 50, қаржыландырудың жалпы сомасы - 3.9 млрд.тенге құрады. Көрсетілген кезеңдегі қайырымдылық қорының тікелей және жанама бенефициарларының саны 27 000-нан астам адамды құрады.

Қор жаратылыстану-ғылыми пәндермен, медицинамен, ақпараттық технологиялармен айналысатын студенттермен жас қазақстандық мамандарға оқуын жалғастыруға, біліктілігі мен бәсекеге қабілеттілігін арттыруға көмектесумақсатында құрылған.

Бағдарламалар өңдеу

Әлем университеттеріндегі ғылыми тағылымдамалар өңдеу

Ұйым бакалавриат, магистратура, ординатура, интернатура студенттерін және жұмыс істейтін жас мамандарды (жаратылыстану ғылымдары, медицина, ақпараттық технологиялар саласындағы), өз оқу процесін (PhD, магистратура, тағылымдамалар, тренингтер, курстар және т.б.) жалғастыруға мақсаты бар, елдегі ғылымды дамытуға ынталы және белсенді қатысатын адамдарды қолдайды.

Қор жыл сайын ғылым саласында жұмыс істейтін қазақстандық студенттер мен мамандарға әлемнің ғылымизертханаларында үш айлық тағылымдамадан өтуге мүмкіндік береді. 2023 жылдың желтоқсан айының деректері бойынша Satbayev University, Қазақстан-Британ техникалық университеті, Л. Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, Сулейман Демирел университеті, Назарбаев Университеті, Шәкірім атындағы Семей мемлекеттік университеті, Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті, С. Ж. Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицинауниверситеті сияқты және т.б. қазақстандық ЖОО 110 студенті бағдарламаның бенефициарлары болды. Бағдарламаның бенефициарлары Австралия, АҚШ, Ұлыбритания, Швейцария, Оңтүстік Корея, Австрия, Франция, Испания, Малайзия және басқа елдердің университеттерінде ғылыми тағылымдамадан өтті.

Есенов стипендиясы өңдеу

Шәкіртақы бағдарламасы - Шахмардан Есенов шәкіртақысы - Қазақстанның жетекші жоғары оқу орындарында техникалық және жаратылыстану-ғылыми пәндері бойынша оқитын үздік бакалавриат студенттеріне жыл сайын қолдаукөрсетуге бағытталған. Shakhmardan Yessenov Foundation (2013-2023) ашылғалы бері 157 жас қазақстандық шәкіртақы иегері атанды. Қор бөлетін қаражат студенттерге тұру, үйге барып қайту, қосымша білім беру курстары, әдебиет алу, зерттеулер жүргізу, халықаралық ғылыми конференцияларға қатысу және т.б. шығындарды төлеуге көмектеседі.

IT-құзыреттерді дамыту өңдеу

2017 жылдан бастап 2020 жылға дейін қор жыл сайын Кремний алқабының IT-стартаптарында жарты жылдық тағылымдамадан өтуге 5 грант бөлген. 2018 жылдан бері деректер талдаушыларына Yessenov Data Lab жазғы мектебін өткізіп жатыр. 94 қазақстандық бағдарламаның бенефициарына айналды.

Есенов оқулары өңдеу

Есенов оқулары — бұл қазақстандық университеттерде Shakhmardan Yessenov Foundation өткізетін түрлі саладағы белгілі мамандардың қонақ дәрістері. Сарапшылардың сөз сөйлеуі студенттерге еңбек нарығына қойылатын талаптар туралы нақты түсінік алуға, соңғы трендтерді білуге, әлеуетін бағалауға және өзін-өзі дамытудың жаңа мүмкіндіктерімен танысуға мүмкіндік береді.

Бағдарлама 2014-2020 жылдар аралығында жүзеге асырылды. Осы уақыт ішінде қор Қазақстанның 17 жоғары оқу орнында 88 дәріс өткізді. Онда 90 сарапшы сөз сөйлеп, дәрістерге 8 мыңға жуық тыңдаушы қатысты. «Есенов оқуларының» лекторлары Кембридж университетінің Жер туралы ғылымдар департаментінің басшысы Джеймс Джексон, пауэрлифтинг бойынша әлем, Еуропа мен Азия чемпионы Валихан Тен, альпинист Мақсұт Жұмаев, архитектор Әсел Есжанова, ресейлік биолог Петр Власов және McKinsey & Company басқарушы серіктесі Юкка Максимайнен, қор құрылтайшысы Ғалымжан Есенов, азаматтық қоғам маманы Айнура Абсеметова, энергетик Руслан Рақымбай, банкир Мағжан Әуезов және т.б. болды.

2019 жылдан бастап бағдарлама жоғары сынып оқушылары үшін Find Your Way (қаз. - Өз жолыңды тап) конференциясына айналды. 2019 жылдан бері Алматы қаласы мектептері мен университеттерінде төрт рет өтті. Бағдарлама шеңберінде мектеп оқушыларына пайдалы әрі қызық болатын, болашақ мамандықты таңдауға, жоғары білімді және өзін-өзі дамытудағы салаларды: психология, фактчекинг және журналистика, HR, спорт, ғылым, кәсіптік бағдар, бизнес, волонтерлік қызмет, IT меңгеруге көмектесу арқылы мотивациялық жаттықтырушылар, мамандар және әр түрлі саладағы сарапшылар сөз сөйлейді. Конференцияны өткізу барысында оған 1000-нан астам жас қазақстандық және 63 шақырылған сарапшы қатысты.

Ағылшын тілін оқыту бағдарламасы өңдеу

Ағылшын тілі бағдарламасы — бұл аймақтық жоғары оқу орындарының студенттері мен оқытушыларынмамандықтары бойынша ағылшын тілін оқыту бағдарламасы. Қор екі жылда бір рет Қазақстанның аймақтық жоғары оқу орындары арасында конкурс өткізу, оқытушылардың, яғни тіл иелерінің еңбегі үшін ақы төлеу арқылы бағдарламаны жүзеге асыруды қамтамасыз етеді және әрбір оқу жылының қорытындысы бойынша үздік студенттерге IETLS емтиханын тапсыру ақысын қаржыландырады.

2013–2016 жж. бағдарлама Ақтау қаласында Каспий мемлекеттік технологиялар және инжиниринг университетінде өтті.

2017–2019 жж. Қорқыт Ата ат. Қызылорда мемлекеттік университетінде өтті.

2019–2021 жж. ол «Қарағанды ​​медицина университеті» КеАҚ-та жүзеге асырылды.

2022–2024 жж. – Петропавлдағы Kozybayev University-де.

Жалпы алғанда бағдарламаға Қазақстанның аталған жоғары оқу орындарынан 1181 студент пен оқытушы қатысты.

Қор шығарған кітаптар өңдеу

  1. П. Капица «Все простое — правда» (2000 дана)
  2. Б. Стадничук «Сократ» (2000 дана)
  3. В. Тен «Другой ты» (2000 дана)
  4. «Землетрясения: Что? Почему? Как?»[2]
  5. Ш. Есенов. Библиография (700 дана)[3]
  6. Шетелдік жоғары оқу орындары мен PhD тағылымдамаларына түсу бойынша нұсқаулық[4]
  7. А. Костенюк «Шахмат жазбалары» қазақ тілінде (2000 дана)
  8. «Қазақстандағы ҮЕҰ және волонтерлік» бойынша нұсқаулық (электронды басылым)
  9. «Үстiрт құпиясы» жолсерігі (1200 дана, қазақ, орыс, ағылшын)[5]
  10. Физика комиксте (10 шығарылым, 14 720 дана, қазақ, орыс)[6]
  11. В. Тен «Биохакинг твоего тела» (1 000 дана)[7]
  12. В. Тен «Биохакинг твоего тела» қазақ тілінде (500 дана)
  13. Қазақ және орыс тілдеріндегі 2,3,4 сыныптарға арналған шахмат бойынша оқу-әдістемелік кешен.Әдістемелік құралдан, оқулықтан және жұмыс дәптерінен тұрады (14 000 дана)[8].

Қор ұйымдастырған ғылыми конференциялардың ішінде 2016 жылдың қыркүйегінде «Орталық Азиядағы жер сілкінісі және оның қауіптері туралы ғылым» атты конференция болып өтті, оған 10 елден 34 ғалым қатысты.

Пилоттық бағдарламалар өңдеу

2018 жылы қор «Магистратурада оқу» пилоттық бағдарламасын өткізді. Бағдарлама шеңберінде 4 жас қазақстандық конкурсты жеңіп алып, магистратура оқуын аяқтады.

2022 жылы Shakhmardan Yessenov Foundation алғаш рет аз қамтылған қазақстандықтар үшін «Өрлеу» бағдарламасының конкурсын өткізді. Оның жеңімпаздары – төрт мектеп түлегі – қор есебінен өздері таңдаған жоғары оқу орнының бакалавриатында бір жыл оқу мүмкіндігін алды. Сондай-ақ қор 2023 жылы осы бағларламаның конкурсын өткізіп, нәтижесінде 5 жас адам (оның екеуі – бағдарламаның бірінші жылының жеңімпаздары) Қазақстанның жоғары оқу орындарында білім алу мүмкіндігіне ие болды.

2023 жылы қор алғаш рет Yessenov Launch Pad, яғни «икемді» («soft», – кәсіби емес) және «қатты» («hard», – кәсіби) дағдыларды дамыту бойынша қосымша оқытуға арналған гранттар бағдарламасын жүргізді. Оның жеңімпаздары – қор бенефициарлары 14 жас қазақстандық болды.

Волонтёрлік және демеушілік қызмет өңдеу

«SOS командасы» волонтерлердің үйлестіру орталығы – бұл волонтерлердің күш-жігерімен әлеуметтік маңызы бар істерді іске асыруға, азаматтық қоғамды дамыту құралы ретінде Қазақстандағы ерікті қызметті ілгерілетуге бағытталған жоба. «SOS командасының» жыл сайынғы маңызды жобалары — «Тілектер шыршасы» (250-ден астам бала оның бенефициарлары болды) және ерекше қажеттіліктері бар балаларға арналған Special Olympics Kazakhstan спорттық лагері (70 волонтер және 235 бала лагерь қатысушылары болды). 2018 жылдың тамыз айында «SOS командасы» «7 үшін 7» қайырымдылық акциясын өткізді, нәтижесінде Алматы қ. арнайы түзету білім беру мекемелерінен ерекше қажеттіліктері бар 115 бала мектепке дайындалды.

2015 жылдың шілдесінен 2020 жылдың наурызына дейін қор Қазақстан шахмат федерациясы[34] мен оның барлық спорттық іс-шараларының демеушісі болды, олардың ішінде Орталық Азия кубогы (2015), блиц бойынша Еуразия кубогы (2016), Ерлер мен әйелдер арасындағы ҚР ашық халықаралық турнирі (2016-2019), ерлер мен әйелдер арасындағы командалық әлем чемпионаты (2019), Сеньорлар арасындағы Азия чемпионаты (2019), әлемнің үздік балалар командалары арасындағы В. Дворкович кубогы (2019) және т. б. 2015 жылдың маусымынан 2020 жылдың қаңтарына дейін барлығы 25 халықаралық және 63 республикалық турнир өткізілді. Қазақстан шахматшылары 66 халықаралық турнирге қатысты.

2017 жылдың наурыз айында қор «Алматы Марафоны» атты Орталық Азиядағы ең ірі жүгіру іс-шарасының құрылтайшысы болды.

2017 ж. бастап 2019 ж. дейін қор Жер туралы ғылымдар бойынша халықаралық олимпиадада қазақстандық оқушылар командасының демеушісі болды.

Дереккөздер өңдеу

  1. Shakhmardan Yesenov Foundation (ресми интернет-ресурс).
  2. [https://lib.yessenovfoundation.org/cat/167-zemletryaseniya-zher-slkns.html ЗЕМЛЕТРЯСЕНИЯ | ЖЕР СІЛКІНІСІ Что? Почему? Как? | Не? Неге? Қалай?].
  3. Шахмардан Есенов.
  4. [Руководство 2017 По поступлению на стажировки в лаборатории зарубежных вузов https://lib.yessenovfoundation.org/cat/103-rukovodstvo-2017.html] — 2017.
  5. [https://lib.yessenovfoundation.org/cat/113-ustyurt.html ТАЙНЫ УСТЮРТА | ҮСТІРТ ҚҰПИЯСЫ Путеводитель | Жолсерік]. — «Үстiрт құпиясы» экспедициясы материалдарының негізінде дайындалды. Туған өлкесінің табиғатына ғашық 250-ден аса саяхатшы 97 джип автокөлігімен 7 күн ішінде түбекке саяхат жасап, оның аңызға айналған табиғи және техногендік ескерткіштерін аралап, облыстың қонақжай тұрғындарымен кездесті. Аталмыш кітап Сізге Маңғыстау сырларын ашып, осы өлкеге саяхат жасау ниетіңізді оятады деп үміттенеміз. Оқырмандар жолсеріктен пошта арқылы жіберуге болатын фото-ашық хаттарды, экспедиция картасын, туристік кеңестер мен көрнекі жерлер туралы қысқаша жазбаларды таба алады. Басылымда экспедиция мүшелерінің жоғары сапалы фотосуреттері пайдаланылған..
  6. Физика комиксте Vol. 1-9. — P. 10-12 жастағы балаларға арналған комикстер сериясы..
  7. Биохакинг твоего тела.
  8. [Алматы, Мектептегі шахмат. 1-4 сынып.] — Алматы: «Мектептегі шахмат» бағдарламасы – бұл академик Шахмардан Есенов атындағы Ғылыми- білім беру қорының және Қазақстандық Шахмат Федерациясы РҚБ-ның бірлескен жобасы. Бағдарламаның мақсаты «Шахмат» пәнін оқу үдерісіне міндетті пән ретінде енгізу болып табылады. құраст. Ф.С. Хасанова, Г.Б. Дәулетова. — © Академ. Шахмардан Есенов атын. ғылыми білім беру қоры, 2017, 2017.