Абдырақ құс — құзғын қарғалар тұқымдасына жатады. Қазақстанда жалғыз туыс өкілі бар, сұрғылт пен қызғылтсары реңі басымдау болып келетін құс. Қарға тұқымдас құстармен қатар мекендейтін- жорғаторғай және самыркештерден абдырақтың айырмашылығы- дене мөлшері едәуір кішкене, қанаты мен сатыланған құйрығы қызғылтсары реңді және ұшқан кезде құйрығын тарқатып жібереді. Жеңіл де дыбыссыз ұшады. Дене ұзындығы 26—30 см. Еуразияның қылқанды ормандарында таралған; ТМД—да батыс шекарасынан шығысқа қарай Сахалинге дейін жетеді, бірақ Камчатка мен Куриль аралдарында кездеспейді. Ағашқа салған ұялары ірі, жылы төсеніш пен жабдықталған, өйткені олардың ұялауы сәуір—мамыр айларында, ауа райының колайсыз мерзімінде басталады. Ұядан балапандары мен бірге жер ауыстырады да, соңынан жұп болып, немесе дара болып көшеді. Негізінен ағаштың бөрібасында болады,сондағы қылқанды ағаштар тұқымымен, жәндіктермен, тіпті ұсақ омыртқалылармен(тышқантәріздес кемірушілер,жертесерлер, кесірткелер) қоректенеді. Наурыз басталысымен ағаш бөрікбасына ұясын жасырып,жасылдау–теңбілді 3-5 жұмыртқа салады. Жұмыртқаларын 16-17 жуық басады; 40 күнге таман балапандар ұяны тастайды. Абдырақтың тіршілігі аз зерттелген.[1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған профессор Е. Арын – Павлодар: 2007 - 1028 б. ISBN 9965-08-286-3