Уикипедия

Агате Несауле

Агат Несауле (23 қаңтар 1938 – 29 маусым 2022) — Латвиядан шыққан американдық жазушы және «Висконсин-Уайтвотер университетінің ағылшын факультетінің» профессоры. Оның 1995 жылғы «Женщина в янтаре» («A Woman in Amber») мемуары 1996 жылы «До Колумба» қорының «Американдық кітап сыйлығын» алды[1].

Агате Несауле
Agate Nesaule
Туған күні

23 қаңтар 1938 (1938-01-23)

Туған жері

Латвия

Қайтыс болған күні

29 маусым 2022 (2022-06-29) (84 жас)

Қайтыс болған жері

Мэдисон, Висконсин

Мансабы

Жазушы, колледж профессоры

Ерте өмірі және білімі

өңдеу

Несауле Латвияда дүниеге келген, Петрис В. Несауле мен Валда Несауленің қызы[2]. Оның әкесі – лютерандық дін қызметкері болған; ал анасы жетпіс жасында доктор дәрежесін алды[3][4]. Кішкентай қыз кезінде Несауле отбасымен бірге әскери күйзелістерден қашып, Екінші дүниежүзілік соғыс кезінде Германияда бала тұтқын ретінде уақыт өткізді. Отбасы босқындар лагерінде тұрып, 1950 жылы, ол 12 жасында АҚШ-қа көшті[5].

Несауле Шортридж орта мектебінде оқыды[6] және Индианадағы латын тілінен Ұлттық жарыста жеңіске жетті; сыйлық Блумингтондағы Индиана университетінде төрт жылдық стипендия болды[7][8]. Ол Индианада бакалавр және магистр дәрежесін алды, сонымен қатар Висконсин-Мэдисон университетінде ағылшын тілі бойынша доктор дәрежесін алды[4]. Оның диссертациясы « Дорис Лессинг феминизмі» (1972) деп аталды.

Мансап жолы

өңдеу

Несауле 1963 – 1996 жж. Висконсин-Уайтвотер университетінде ағылшын тілі профессоры болды. Несауле мен Рут Шауэр 1972 жылы мектептің әйелдерді зерттеу бағдарламасын құрды. Оның 1995 жылғы «Женщина в янтаре: исцеление от травм войны и изгнания» (1995)[9] мемуары 1996 жылы «До Колумба» қорының «Американдық кітап сыйлығын» алды[4][10]. Ол сонымен қатар екі роман мен ғылыми мақалалар жариялады[11].

1998 жылы президент Билл Клинтон Латвия, Литва және Эстонияның НАТО-ға қосылуына мүмкіндік беру үшін қажетті келісімге қол қойған кезде Несауле қонақ болды[12]. 2019 жылы ол эсседе: «Мен Америка Құрама Штаттарында 70 жыл тұрдым. Мен Тәуелсіздік Декларациясы мен Конституцияға ғашық американдық азаматпын. Мен бұл елдің маған берген барлық нәрселеріне өте ризамын, бірақ мен бұл жерге шынымен тиесілі емес екенімді сеземін»,— деп жазған[13].

Жарияланымдары

өңдеу
  • «Дорис Лессингтің бақылау тізімі» (1973); [14]
  • «Әйелдер және қылмыс: Аллингемдегі сексизм, Сайерс және Кристи» (1974, Марго Питерспен бірге); [15]
  • «Әйелдер неге өлтіреді» (1975, Марго Питерспен); [16]
  • «Дорис Лессингтің феминистік пьесалары» (1976); [17]
  • «Академиядағы кісі өлтіру» (1977, Марго Питерспен); [18]
  • «Аспазияға не болды? Латвиядағы феминизмді іздеуде» (1993); [19]
  • «Кәріптастағы әйел: соғыс пен қуғынның жарақатын емдеу» (1995);[20]
  • Ежи Косинскиге ғашық: роман (2010);[21]
  • «Фей Уэлдон романдарындағы феминизм және өнер» (2013); [22]
  • «Жоғалған жаз мезгілі: қуғындағы әйелдер достығы» романы (2019);
  • «Эмиграция қайтымсыз» (2019). [23]

Жеке өмірі

өңдеу

Несауле ағылшын профессоры Гарри Кроузбен отбасын құрған. Олардың Борис атты ұлы болды. Олар ажырасып кетті. Ол 2022 жылы Висконсин штатының Мадисон қаласында 84 жасында қайтыс болды[4].

Дереккөздер

өңдеу
  1. ↑ http://www.beforecolumbusfoundation.com/
  2. ↑ https://www.newspapers.com/clip/116302002/nesaule-valda-death-notice/
  3. ↑ https://www.newspapers.com/clip/116280239/rev-peteris-v-nesaule-88-founder/
  4. ↑ a b c d https://www.wiareport.com/2022/07/in-memoriam-agate-nesaule-1938-2022/
  5. ↑ https://books.google.com/books?id=6YZwiQT2uqkC&dq=Agate+Nesaule&pg=PA360
  6. ↑ Средняя школа Шортриджа, Ежегодник (ежегодник 1956 г.): 129. Через Ancestry
  7. ↑ https://www.legacy.com/us/obituaries/madison/name/agate-nesaule-obituary?id=35693939
  8. ↑ https://www.newspapers.com/clip/116281817/isadore-feibleman-scholarship-students/
  9. ↑ https://www.newspapers.com/clip/116281404/in-the-prison-of-memorymiriam-levine/
  10. ↑ Вердинш, Карлис (3 апреля 2021 г.). https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/01629778.2020.1850486
  11. ↑ https://www.newspapers.com/clip/116281473/a-lifetime-of-writers-block/
  12. ↑ https://www.newspapers.com/clip/116281170/from-exile-to-welcomechris-martell/
  13. ↑ https://captimes.com/opinion/column/agate-nesaule-exile-is-irreversible/article_e4575b8c-2895-5a7a-a8e8-2ba0312c1f50.html
  14. ↑ Krouse, Agate Nesaule (1973). "A Doris Lessing Checklist". Contemporary Literature 14 (4): 590–597. doi:10.2307/1207476. ISSN 0010-7484. https://www.jstor.org/stable/1207476. 
  15. ↑ Peters, Margot (1974). "Women and Crime: Sexism in Allingham, Sayers, and Christie". Southwest Review 59 (2): 144–152. ISSN 0038-4712. https://www.jstor.org/stable/43468591. 
  16. ↑ Krouse, Agate Nesaule (1975-06-01). "Why Women Kill". Journal of Communication 25 (2): 98–105. doi:10.1111/j.1460-2466.1975.tb00584.x. ISSN 0021-9916. PMID 1123461. https://doi.org/10.1111/j.1460-2466.1975.tb00584.x. 
  17. ↑ Krouse, Agate Nesaule (1976-11-01). "Doris lessing's feminist plays". World Literature Written in English 15 (2): 305–322. doi:10.1080/17449857608588411. ISSN 0093-1705. https://doi.org/10.1080/17449857608588411. 
  18. ↑ Krouse, Agate Nesaule (1977). "Murder in Academe". Southwest Review 62 (4): 371–378. ISSN 0038-4712. https://www.jstor.org/stable/43469001. 
  19. ↑ Nesaule, Agate (1992-10-01). "What happened to Aspazija? In search of feminism in Latvia" (in English). Hecate 18 (2): 112–126. https://go.gale.com/ps/i.do?p=LitRC&sw=w&issn=03114198&v=2.1&it=r&id=GALE%7CA13795829&sid=googleScholar&linkaccess=abs. 
  20. ↑ https://www.worldcat.org/oclc/36163412
  21. ↑ https://www.worldcat.org/oclc/379424994
  22. ↑ Krouse, Agate Nesaule (1978-12-01). "Feminism and Art in Fay Weldon's Novels". Critique: Studies in Contemporary Fiction 20 (2): 5–20. doi:10.1080/00111619.1978.10690187. ISSN 0011-1619. https://doi.org/10.1080/00111619.1978.10690187. 
  23. ↑ Nesaule Agate Nesaule: Exile is irreversible  (ағыл.). The Cap Times (August 28, 2019). Тексерілді, 12 қаңтар 2023.
«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Агате_Несауле&oldid=3341750» бетінен алынған