Агафангел Ефимович Крымский



Крымский Агафангел Ефимович (укр. Кримський Агафангел Юхимович) (15.1.1871, Владимир-Волынский – 25.1.1942, Қостанай қаласы) – шығыстанушы ғалым, тарихшы, филолог, Украина ғылым академиясының академигі (1918), Украинаның еңбегін сіңірген ғылым қайраткері (1940). Мұғалімнің отбасында дүниеге келген. 1892 ж. Мәскеудегі Шығыстану институтын, 1896 ж. ММУ-дың тарих-филология факультетін бітірді. 1896 – 98 ж. Сирия мен Ливан халқының тарихы мен тілін зерттеген. 1898 – 1918 ж. Шығыстану институтының араб тілі мен мұсылман шығысы тарихы кафедрасында оқытушы (1900 жылдан профессоры) болды. Сондай-ақ осы жылдары парсы және түркі тілдерінен сабақ берді. 1901 ж. Мәскеу археологияның қоғамы жанындағы шығыс комиссиясының хатшысы болды. 1918 – 41 ж. Киевте қызметте, Украина ғылым академиясының негізін салушылардың бірі болды. Крымский – араб, парсы, түркі, украин халықтары мен әдебиеттері туралы көптеген еңбектер жазған. 1893 жылдан Брокгауз-Ефрон және Гранат энциклопедиясының Таяу Шығысқа қатысты мақалалардың түгелге дерлігін Крымский жазып шықты. Көркем шығармалармен де шұғылданды (“Андрей Лаговский”, роман, 1905; “Повестер мен әңгімелер”, 1895, тағы басқа). Крымский араб, парсы, түркі тілдерінде жазған авторлардың (Антара әл-Мағри, Омар їайям, Сағди, Хафиз) шығармаларын және “Шаїнаманың” үзінділерін орыс тіліне, сондай-ақ Т.Г. Шевченконың шығармаларын түркі тіліне аударған. Еңбек Қызыл Ту орденімен марапатталған.

Крымский Агафангел Ефимович

Крымский Агафангел Ефимович
Дүниеге келгені: 15.1.1871
Владимир-Волынский
Қайтыс болғаны: 25.1.1942
Қостанай қаласы
Мансабы: шығыстанушы ғалым, тарихшы, филолог, Украина ғылым академиясының академигі (1918), Украинаның еңбегін сіңірген ғылым қайраткері (1940)

Шығырмалар

өңдеу
  1. История Турции и ее литературы, т. 1 – 2, М., 1910 – 16;
  2. Древнекиевский говор, СПб., 1906;
  3. История арабов и арабской литературы светский и духовной, ч. 1 – 3, М., 1911 – 13;
  4. История мусульманства, ч. 1 – 3, М., 1903 – 04;
  5. История новой арабской литературы, М., 1971.

[1]

Сілтемелер

өңдеу

Дереккөздер

өңдеу
  1. Крачковский И., Академик АН УССР А.Е. Крымский. (К. 70-летию со дня рождения), “Изв. АН СССР. Отделение литературы и языка”, 1941, ғ 3.