Адангмелер

Адангмелер (өз атауы — адангбе, дангмели) — Гана мен Тогодағы халық, Гвинея шығанағы жағалауында, Гана-Того шекарасының бойында. Адангме халқы шамамен 800 000 адамды құрайды.(2000 ж.).

адангбе, дангмели
Адангмелер
Бүкіл халықтың саны
800 000
Ең көп таралған аймақтар
Гана  Того
Тілдері
адангме тілі
Діні
дәстүрлі діни нанымдар, протестантизм

Тілі

Адангме тілі конго-кордофан отбасының нигер-конго тобының ква тобына жатады. Жазуы латын графикасы негізінде. Адангме тілі 7 топқа бөлінеді, олардың әрқайсысы ерекше диалектіде сөйлейді: кробо (клоли), кпоне, ада (адда), шай, осудуку, прампрам және нинго. Адангме топтары екі тілді: кпонелер га тілінде, ал адалар эве тілінде сөйлейді.

Діні

Дәстүрлі діни нанымдарды сақтайды, бір бөлігі протестанттар мен католиктер болып табылады.

Тарихы

Этногенетикалық аңыздар бойынша адангмелердің арғы бабалары 16 ғасырдың басында Чад көлі аймағынан қоныс аударған. Бірқатар ірі көсемдіктер (Крабо, Ада, Шай, Осудуку) және Прамрам конфедерациясы құрылды.

Кәсібі

Негізгі кәсіптері – қолмен атқарылатын ауыл шаруашылығы (тары, жүгері, маниок, банан), балық аулау, ұсақ сауда және қолөнер (қыш ыдыстар, тоқымашылық, қайық жасау және балық аулау құралдары).

Тұрмыс салты

Дәстүрлі әлеуметтік жүйесі – рулық тайпалық ұйым (6 негізгі ру) және қауымдастықтың ерекше формасы – хуза, ол бір жерді бірлесіп иемденіп, оны өңдейтін адамдар тобын біріктіреді.

Дәстүрлі тұрғын үйлері - ағаштан немесе саздан жасалған тік бұрышты үй, едені топырақ, шатыры пальма жапырақтарымен жабылған.

Дәстүрлі киімді кенте және еуропалық киімдермен алмастырылғын.

Тағамдарының негізі көкөніс пен балық болып табылады.