Айше Эрзан (түр. Ayşe Erzan; 1949) — түрік теориалық физигі.

Айше Эрзан
Туған күні

1949 (1949)

Туған жері

Анкара, Түркия

Жұмыс орны

Ыстамбул Tехниқалық университеті, Таяу Шығыс Tехниқалық университеті

Марапаттары


Александра фон Гумбольдтың премиясы, L'Oréal-UNESKO-ның ғылым саласындағы әйелдер, Гумбольдтың премиясы


Өмірбаяны

өңдеу

Айше Эрзан 1949 жылы Анкарада дүниеге келген. Стамбулдағы орта білімнен кейін Эрзан АҚШ-тағы Брайн Мавр колледжіне түсіп, 1970 жылы бакалавр дәрежесін алды. 1976 жылы Стоун Брук университетінде физика ғылымдарының докторы дәрежесін алды[1].


Көп ұзамай Эрзан Анкараға оралды, ол Таяу Шығыс Техникалық Университетінде бір жыл физика кафедрасының мүшесі ретінде болды. Ол 1977 жылы Ыстамбұл техникалық университетінде жұмыс жасай бастады. Осы уақыт аралығында ол бейбітшілік үшін қозғалысқа және әйелдер қозғалысына қатысты[2]. 1980 жылғы Түркиядағы мемлекеттік төңкерістен кейін ол елден кетті[3]. 1981-1990 жылдар аралығында Эрзан әртүрлі ғылыми-зерттеу мекемелерде және университеттерде жұмыс істеді және сабақ берді. 1981 жылдан 1982 жылға дейін Женева университетінің теориялық физика бөлімінде жұмыс істеді. 1982-1985 жылдар Португалиядағы Порту университетінің профессор ассистенті болды. Ол 1985-1987 жылдары Марбург университетінің теориялық физика кафедрасында Александр фон Гумбольдттың ғылыми көмекшісі болған. 1987-1990 жылдар аралығында Грониген университетінде зерттеуші ғалым болып жұмыс істеді. Быраз уақыт Эрзан Триестадағы Халықаралық теориялық физика орталығында ғылыми көмекші болып жұмыс істеді, содан кейін 1990 жылы Ыстамбұл техникалық университетіне оралды. Сонымен қатар Феза Гюрси институтында зерттеулерін жалғастырды[2].

Эрзан 1995 жылы Түркия Ғылым академиясына қосылып, 1997 жылы толық мүшелікке қабылданды. Сол жылы TÜBİTAK (Түркияның ғылыми және технологиялық зерттеулер кеңесі) ғылым сыйлығын алды. Ерзан 2003 жылы ғылым саласындағы әйелдер үшін L'Oréal-UNESCO сыйлығын және 2009 жылы Rammal сыйлығын алды. Өмір бойына адам құқықтарын сақтағаны үшін американдық физикалық қоғамның 2020 жылғы Андрей Сахаров атындағы сыйлығымен марапатталды. Ол Дүниежүзілік ғылымдар академиясының және Түрік ғылымдар академиясының қоғамының мүшесі[4], сонымен қатар Journal of Statistical Physics және European Physical Journal B. журналдарының редакциялық кеңестерінде қызмет етеді[2].


Дереккөздер

өңдеу
  1. Ayşe Erzan. Palestine Academy for Science & Technology. Басты дереккөзінен мұрағатталған 8 желтоқсан 2015.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 2 апреля 2018.
  2. a b c Alumnae Profiles: Ayse Erzan, 'outstanding' scientist. Bryn Mawr Alumnae Bulletin. Тексерілді, 2 апреля 2018.
  3. Fizikçi (Turkish), Hürriyet (9 марта 2003).
  4. Rammal Award 2009. EuroScience (10 июля 2010).


Сыртқы сілтемелер

өңдеу
  • Айше Эрзан - Ыстанбул техниқалық университет сілтемесінде