Алматы қаласының субұрқақтары

Алматы қаласының субұрқақтары — Қазақстан Республикасының қалалары ішінде ең көп субұрқақтар орналасқан жер.
«Фонтан» итальяның «Fontana» бұлақ қайнар деген мағынаны білдіреді. Суды түрлі мақсатта пайдаланатын адамдары онымен субұрқақтарын жасап, алаңдарды, саябақтарды көріктіре бастады.

Алматы қаласының алғашқы ірі субұрқағы 1948 жылы Абай атындағы опера және балет театры ғимараты жанындағы бақта пайда болды. Оның авторы сәулетші В.Н. Стесин. Бүгінде Алматыда 125 жеке тұрған субұрқақтар тобы бар. Олар тәңертеңгі 10-нан түнгі 2-ге дейін шамалы қосымша су айналысымен (қысымы 2 атм-ға дейін) жұмыс істейді. Қаланың мәдени келбетін өркендету, сақтау мәдениет және фестиваль орталығы ретінде Алматы қаласының әкімдігі 2007 жылдың 12 ақпанында «Алматы қаласында субұрқақтар мейрамын өткізу туралы» қаулы шығарып, жыл сайын 25 мамыр күні –Субұрқақтар мейрамы күн деп белгіледі. 1958 жылы ҚазКСР-нің Үкімет үйі қазіргі Қазақ-Британ техникалық университетінің ғимарат алдында екі қапталынан табақ үлгісіндегі қызыл гранит таспен өрнектеліп кешке жақын түрлі түсті шамдармен жанатын субұрқақпен безендірілді Оның авторы сәулетші А.К. Левинсон. 1968 жылы сәулетші В.Л. Панин жасаған су айдын аумағы 480 шаршы метр, шапшу биіктігі 6 метр «Мың тамшы» субұрқақ ашылды.

1972 жылы К.Байсейтов көшесі бойымен Жамбыл көшесінен Қабанбай батыр көшесіне дейін Абай атындағы Оера және балет театрының батыс жағынан «Апталық» деп ататалатын субұрқақтар тізбегі жасалды. Бұл субұрқақ тізбесінің авторы сәулетші М.Қ Сафин. Сонымен қатар Бөгенбай батыр көшесінд 1978 жылы салыңған «Бақбақ гүл» субұрқақ авторры да осы М.Қ Сафин болады. 1967 жылы сәулетші П.И. Картаси жасаған субұрқақ «Алматы» қонақ үйінің ажырамас бөлшегі деуге болады. Оның ауданы 800 метр, суының шашу биіктігі 3-6 метр, Алматы қаласын көркейтуге және қайталанбас ерекше субұрқақатар жасауда сәулетші В.З Кацевтің қосқан үлесі зор. Ірі ғимараттармен бірге тұрғызылған әсем су хауыздары мен субұрқақтарының арасынан Достық даңғылында орналасқан «Қазақстан» қонақ ұйі маңындағы субұрқақты ерекше атауға болады.

Тимирязев көшесі/Әуезов көшесі, "Атакент" ҚІӘО

Жобаның авторлары Ю.Г. Ратушный, Л.Л. Ухоботов 1979 жылы салыңған, бұл субұрқақатың жалпы ауданы 400 шаршы метр, суының шапшу биіктігі 20 метрге дейін. Мәрмәр, гранит, құйма қола, тат баспайтын болат секілді ұзақ төзімді материалдар пайдалаңған субұрқақтар қаладағы ірі ғимараттар мен саябақтарға көрік беруде. 2005 жылы Көктөбеде пайда болған «Алма» авторы Е.Рахмадиев субұрқағы Алматының символы ретінде есептелді. Қолдан жасалған «Сайран» көлінде қаланың ең биік субұрқағы орналасады. Оны биіктігі 50 метрге дейін. Жалпы қала бойынша субұрқақатар жобасын «Алматыгипрогор», «Kazgor» жобалау академиясы сияқты институттарда жобаланады. Президент Резиденциясының ғимараты маңында орналасқан субұрқақатар мен су хауыздары жүйесі 1979 жылы салыңған, сәулетшілер Е.Ф. Мандибура, М.П Павлов, Сейдалин. Бұл субұрқақтың жалпы алаңы 3500 метр, суының шапшу биіктігі 12 метрге дейін. Қазақстан Республикасына еңбек сіңген сәулетші Ш.Е. Уалихановтың 1972 жылы жасаған субұрқақтар қазақ халқының көрнекті өкілдері Ш.Уалиханов, Д.А Қонаев ескерткіштер алдында орналасқан.Субұрқақтар қаланы көріктендіру шараларының бірі ретінде ғимараттар төңірегінде қолайлы климат жасауда маңызды қызмет атқарады. Алматыдағы субұрқақтардың бір ерекшілігі ол Алматының жер еңісіне орай сарқырама саты түрінде жасалған. Алматы қаласының табиғи ресурстар және табиғатты реттеу департаменті 2005 жылдан бастап субұрқақтар жүйесін қалпына келтіру жұмысын жасап келеді. Субұрқақтар жүйесін жөндеу қалпына келтіру іс шараның нәтижесінде қаладағы субұрқақтарға жаңа озық техника технология қолдау, арнайы басқару жүйесі бар түрлі түсті жарық шамдарымен безелендіру тағы басқа жұмыстар жасалуда. Бүгінде қала құрылысшылары қаланы әсемдеу мен көркейтуге байланысты қаланың жаңа көркіне айналған «»Нұрлы Тау, «Мега Центр», «СитиЦентр» секілді жаңа іскер, тұрғын үй және сауда орталықтарында субұрқақтар орнатуда.

Сыртқы сілтемелер

Ортаққорда бұған қатысты медиа санаты бар: Fountains in Almaty

• Алматы қаласының субұрқақтар
• Тағы да басқа субұрқақтар Мұрағатталған 28 қыркүйектің 2007 жылы.