Андрей Васильевич Сумин
Андрей Васильевич Сумин (24.11.1919, Шығыс Қазақстан облысы, Глубоков ауданы, Феклистовка селосы - 23.9.1986, Дағыстан, Махачкала қаласы) - 2-дүниежүзілік соғысқа қатысушы, капитан, батарея командирі, кейіннен майор Лениногор тау-кен техникумының 3-курсында оқып жүрген кезінде Кеңес әскері қатарына шақырылды. Беларусьтің Барановичи ауданында әскери қызметін өтеп жүрген кезінде Ұлы Отан соғысы басталды. Сумин шегінудің ащы дәмін татты, жараланып, госпитальға түсті. Емделіп шыққан соң 167-атқыштар дивизиясының минометшілер батареясына командир болып тағайындалды. Курск доғасындағы, Белгородты азат ету, Днепрден өту кезіндегі, т.б. ipi шайқастарға катысты. 1943 жылғы 4 қарашаның түнінде майор Мерзлюктің батальоны мен аға лейтенант Суминнің минометшілер батареясына Вышгород ауданы тұсында Днепрден бірінші болып өтіп, оң жағалаудағы плацдармды ұстап тұру міндеті тапсырылды. Суда жүзетін салға миномет пен қол пулеметтерін, оқ-дәрілерін тиеген жауынгерлерге жеңіл қайықпен бораған оқтың астынан өтуге тура келді. Көптеген жауынгерлер қаза тауып, біразы жараланды. «Катюшалардың» күшті атыстарының қолдауымен тірі қалғандар арғы жағаға өтіп, жау траншеяларына бекіне бастады. Құмды жағалауға минометтерін орнатқан Сумин батареясы жаудың пулемет ұяларын оқтың астына алып, негізгі күш өтетін өткелді қорғады. Жау әскері бар күшін өзенге топтастырып, 7 рет қарсы шабуыл жасады. Кеңес әскерін кері шегіндіруге, Днепрге қайтадан ығыстыруға тырысқанымен, үлкен шығынға ұшырап, өздері шегінуге мәжбүр болды. Плацдармды ұстап тұрған жауынгерлердің қатары да сиреп, оқ-дәрі таусылған соң минометшілер жаяу әскерге қосылды. Ертеңіне түнде өткелден өткен негізгі күшпен біріге отырып, Киев қаласын азат етті. Осы ұрыстан кейін дивизияның 22 әскері мен офицері жоғары марапаттауларға ұсынылды. КСРО Жоғарғы Кеңесі Төралқасының Жарлығымен Суминге Кеңес Одағының Батыры атағы және Ленин ордені, «Алтын Жұлдыз» медалі берілді (10.1.1944[1]).
«Қызыл Жұлдыз» және Қызыл Ту ордендерімен марапатталды. Сумин соғысты Австрияда аяқтады. Соғыстан кейін капитан Сумин Ленинград жоғары офицерлер мектебін бітіріп, минометшілер батареясын, дивизион штабын басқарды. 1959 жылы майор шенінде запасқа шығып, Өскемендегі «ЕртісГЭСқұрылыс» мекемесінде кадрлар бөлімінің бастығы болып жұмыс істеді. Өмірінің соңғы жылдары Дағыстанның Махачкала қаласында тұрып, әскери-патриоттық тәрбие беру ісімен айналысты. [2]
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Указ Президиума Верховного Совета СССР «О присвоении звания Героя Советского Союза генералам, офицерскому, сержантскому и рядовому составу Красной Армии» от 10 января 1944 года // Ведомости Верховного Совета Союза Советских Социалистических Республик : газета. — 1944. — 19 января (№ 3 (263)). — С. 1
- ↑ А 31 Айбын. Энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. - 880 бет. ISBN 9965-893-73-Х
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |