Аннигиляция

Аннигиляттану немесе Аннигиляция (көне лат. annіhіlatіo — жойылу, құру), жұптар аннигиляттануы — бөлшек пен антибөлшектің соқтығысуы кезінде элементар бөлшектердің басқа түрге айналу процесінің бір түрі. Электрон мен оның антибөлшегі — позитрон соқтығысқанда электрлі магниттік сәулеге (фотонға немесе -квантқа) айналады. Бұл термин дұрыс аталмаған, өйткені А. процесі кезінде барлық сақталу заңы орындалады. Бұл процесте материя жойылмайды, ол бар болғаны бір түрден екінші түрге айналады. Сондай-ақ электрлі магниттік немесе басқа да өзара әсерлесулер кезінде бір мезетте бөлшек және антибөлшек жұбы пайда болады. Жұптардың пайда болуы — жұптар А-на кері жүретін процесс. Жұптар А-ы, антибөлшектің бар екендігін, жұптардың пайда болу мүмкіндігін ағыл. физигі П.Дирак теория жүзінде 1931 ж. болжап айтқан (қ. Дирак теңдеуі). 1933 ж. француз физиктері И. және Ф.Жолио-Кюрийлер магнит өрісіне орналастырылған Вильсон камерасының көмегімен электрон-позитрон жұбын бақылаған. Жұптардың А. құбылысы электрлі магниттік өзара әсер арқылы ғана емес, сонымен бірге (мыс., -мезонға айналып кететін нуклон мен антинуклон А-ы) күшті өзара әсер арқылы да жүзеге асады.

Позитрон мен электронның қайта позитрон мен электронға жұп түзу арқылы бөлінетін виртуалды фотонға аннигиляттануын көрсететін Фейнман диграммасы