Аспирантура (латынша aspiranse - бір нәрсеге ұмтылушы, орыс тілінде тура - сөз тудырушы жұрнақ) — жоғары оқу орындары мен ғылыми-зерттеу институттарындағы ғалым-педагог, т.б. ғылыми мамандар даярлау бөлімі. Оларда өндірістен қол үзіп (3 жыл) және өндірістен қол үзбей (4 жыл) оқиды.

Аспирантураға ғылыми-зерттеу жұмысына қабілеттілігін көрсеткен, жоғары білімді, оқу орнын бітіргеннен кейін сол мамандығы бойынша 2 жыл жұмыс істеген, оқуға түсу емтихандарын ойдағыдай тапсырған, өндірістен қол үзіп оқуға 35 жасқа дейінгі, өндірістен қол үзбей оқуға 45 жасқа дейінгі адамдар қабылданады. Сырттан оқитын аспиранттар арнаулы жоспарын орындап отырса, қызмет орнынан жыл сайын қосымша демалыс алады (30 күн), жалақысы сақталады. Аспирантураны бітірушілер, әдетте, ғыл. канд. атағын алу үшін диссертация қорғайды. Қазақстанда Аспирантура бөлімдері арқылы ғылымның 19 саласы бойынша ғылыми және ғылыми-педагогика кадрлар даярланады (1997). Шетелдердің көпшілігінде Аспирантура университеттер жанындағы арнаулы орталықтар түрінде болады.

Қазақстанда ұлттық ғылыми кадрлар даярлау ісі КСРО Ғылым Академиясымың Қазақстандық базасы құрылған сәттен, яғни 1932 жылдан басталды. 1997 ж. республика-ның жоғары оқу орындары мен ғылыми-зерттеу институттарының А-ларында 1000-ға жуық аспирант қабылданып, ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізді.[1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Ғылымтану. Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын- Павлодар: ҒӨФ «ЭКО», 2006 жыл. - 430 б. ISBN 9965-808-78-3

Сілтемелер

өңдеу