Африкалық ұлттық конгресс

Африкалық ұлттық конгресс - (1925 жылға дейін онтүстік африкалық жергілікті одақ)- онтүстік Африканың қара нәсілді халкының саяси ұйымы. 1912 жылғы 8 қантарда 1 съезде Блумфонтейн қаласында пайда болған.[1]

1912 жылы құрылған (1923 жылға дейін Оңтүстік Африка жергілікті ұлттық конгресі деп аталған), 1960-1990 жж заңсыз. Апартеид режимін жою, қоғамды демократиялық қайта құру үшін күресті өзінің мақсаты деп жариялады. Конгресстің бағдарламалық принциптері 1955 жылғы Бостандық Хартиясында көрсетілген. АҰК Президенті-2017 жылы Джейкоб Зуманың орнына келген Кирилл Рамафоса. Социалистік интернационалға кіреді, өзін "тәртіпті солшыл күш" деп анықтайды[2]

Құрылтайшылардың қатарында танымал зулу қоғам қайраткері және жазушы Джон Лангалибалеле Дубе және публицист-цвана Сол Плааки бар. 1961 жылы құрылған Апартеид дәуірі кезінде Ронни Касрилс басқарған "Умконто ве сизве" жауынгерлік қанаты болды. 1985 жылдан бастап Президент-Оливер Тамбо, 1991 жылдан 1997 жылға дейін-Нельсон Мандела.

1959 жылы конгресстен африкалық азшылық тобы шығып, Пан-Африка конгресі ұйымын құрды. 1960 жылдардан бастап ұйымды КСРО қолдады. КСРО Жоғары оқу орындары мен техникумдарында АҰК-ның жүздеген белсенділері оқыды. Кеңестік әскери мектептерде және Анголадағы лагерьлерде кеңес нұсқаушыларының басшылығымен "Умконто ве сизве" АҰК әскери қанатының екі мыңнан астам жауынгері дайындықтан өтті. Оған кеңестік қару-жарақ жеткізілді. Ұйымның жауынгерлері КСРО-да шетелдік әскери қызметшілерді даярлау жөніндегі 165-ші оқу орталығында оқудан өтті. АҚШ АҰК мен оның мүшелерін тек 2008 жылы, Нельсон Манделаның 90 жылдығына орай "террористер" тізімінен шығарды[3].

Дереккөздер

өңдеу
  1. Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Әлеуметтану және саясаттану бойынша / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2006. - 569 б. ISBN 9965-808-89-9
  2. http://www.anc.org.za/show.php?id=2498
  3. https://sovross.ru/old/2004/123/123_7_3.htm Мұрағатталған 23 қазанның 2021 жылы.