Ағайынды Белослюдовтар

Ағайынды Белослюдовтар, өлкетанушылар. Олар төрт ағайынды, бәрі Семей жерінде туып-өскен. Төртеуі де Семей өлкесін зерттеп, алғаш рет мұражай ұйымдастырды. Семей қаласындағы санақ комитеті, бастауыш білім беру қоғамы, географиялық қоғам бөлімшесі сияқты ұйымдарға мүше болып, өлке мәдениетін дамытуға барлық күш-жігерін жұмсады. Абай поэзиясын жоғары бағалап, мақалалар жазған, кеңінен насихаттаған.

  • Виктор (1882-1916) - суретші. Абай өлеңдерін аударып, иллюстрация жасауды ойластырған. Семейдің құрылғанына 200 жыл толуына байланысты 1918 жылы «Семипалатинский край» газетіне тарихи очерк жазған.
  • Николай (1880-1943) да сурет салумен шұғылданған. Семей мұғалімдер училищесінде жас Мұхтарға сабақ берген. Викторға жазған хатында (1911): Абайдың ең таңдаулы өлеңдерін іріктеп алып, «Сибирский студентке» бастырып таныстыруды, Абай өлеңдерін қара сөзбен аударуды ұсынған. Николай Әуезовпен, сондай-ақ Ж.Шанин, X Ғаббасов, Ә. Ермеков, Н. Құлжановтармен пікірлес, дос-жаран болған.
  • Федор (1884-1944) сурет түсірумен (фотограф) әуестенген. Көптеген суреттері Ресейдің музейлері мен архивтерінде сақтаулы. «Туйе мінген қазақ », «Қазақ қызы», «Татар мешіті», «Махмұтов Ахдари», «Қазақ әйелі», «Қазақ баласы», «Жүн жуу», «Қазақ қыстауы», «Киіз уй тігу» т. б. суреттері қазақтың өмірі мен тіршілігін бейнелеген.
  • Алексей (1887-1939) - педагог. Қазақ ауыз әдебиетінің үлгілерін жинап, зерттеу жұмыстарын жургізген, орыс халқын Абай, Ыбырай Алтынсарин шығармаларымен таныстыруды мақсат еткен. Қ.Сәтбаевпен жақсы таныс болған, Баянауылға барып, қазақ халқының әдеби мұрасын жинаған. Әуезовтің т. б. ақыл-кеңесі бойынша қолындағы мұрағат материалдарын Қазақстанның Ғылым академиясына өткізген. Әуезов Николай және Алексей Николаевичтермен бірге Семей географиялық қоғамына мүше болған. Ұлы суреткер 1950 жылы сәуірде Николайдың жұбайы Ольга Дмитриевнаға дербес пенсия тағайындау жөнінде тиісті орындарға хат жолдаған.[1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Абай. Энциклопедия. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясының» Бас редакциясы, «Атамұра» баспасы, ISBN 5-7667-2949-9