Ақмола облыстық мәслихаты
Ақмола облыстық мәслихаты[5] — Қазақстан солтүстігіндегі Ақмола облысының жергілікті бірпалаталы заң шығарушы органы, мәслихат. 1993 жылы құрылған бұл мәслихаттың 2023 жылдан бері 32 депутатының жартысы партиялық тізім бойынша сайланса, қалғаны партиясыз, бірмандатты округ бойынша сайланады.
| Ақмола облыстық мәслихаты | |
| VIII сайланым | |
.png){kind=small} Ақмола облысының елтаңбасы | |
| Мемлекет | |
|---|---|
| Түрі | |
| Түрі | |
| Басшылығы | |
| Төрағасы |
Бейбіт Жүсіпов, Аманат |
| Құрылымы | |
|
| |
| Фракциялары |
Партиялық тізім бойынша (16)[2][3] |
| Комитеттері | |
| Сайлауы | |
| Соңғы сайлауы | |
| Тарихы | |
| Құрылуы |
10 желтоқсан 1993 |
Мәслихаттың 2023 жылғы 30 наурыздан бергі қызметтегі төрағасы — Аманат мүшесі Бейбіт Жүсіпов.[1]
Тарихы өңдеу
1993 жылғы 10 желтоқсанда Қазақстандағы биліктің жергілікті өкілді органдарының тарихынан сыр шертетін «Қазақстан Республикасының жергілікті өкілді және атқарушы органдары туралы» Заңы қабылданды. 1994 жылғы наурызда Қазақстан Жоғарғы Кеңесінің қаулысымен бүкілхалықтық сайлау өтіп, Мәслихат деп аталатын бірінші шақырылған өкілді органдар сайланды. Одан облыстық мәслихатқа 44 депутат сайланып, Мәслихаттың бірінші хатшысы болып Амангелді Сыздықов сайланды.[6]
2021 жылы жаңадан енгізілген партиялық тізім бойынша пропорционалды өкілдік негізінде алғаш рет сайлау өтті, онда «Нұр Отан» облыстық мәслихаттағы 26 мандатқа ие болды, одан кейін «Ақ жол» Демократиялық партиясы мен «Ауыл ХДПП екі партиясы жергілікті органды саяси фракциялар астында біріктірді.
Сайлау жүйесі өңдеу
Мәслихат депутаттары әр 5 жыл сайын қайта сайланады және олардың жартысы партиялық тізім бойынша пропорционалды өкілдік арқылы сайланады (бір партияға бір мандат алу үшін жалпы дауыстың кемінде 5%-ы қажет), ал қалған жартысы бірмандатты округ арқылы сайланады.
2023 жылғы сайлауға дейін олар заң шығарушы органда кез келген орынды жеңіп алу үшін қажетті 7% сайлау шегі бар партиялық тізім бойынша пропорционалды өкілдік негізінде сайланды. Егер бір партия ғана сайлау табалдырығын аттап өте алса, онда дауыс саны бойынша екінші орын алған партия шекті межеден өткен-өтпегеніне қарамастан, мәслихаттағы өкілдік үшін жеткілікті орынға ие болады.[7] Мәслихаттың мүшесі 20 жасқа толған және бір ғана мәслихаттың мүшесі бола алатын Қазақстан азаматы бола алады.[8]
Өкілеттіктері өңдеу
Қазақстан Конституциясының мәліметінше мәслихат облыстың даму жоспарларын, экономикалық және әлеуметтік бағдарламаларын, қала бюджетін бекітеді және оның орындалуын бақылайды, жер қатынастарын, әкімшілік-аумақтық орналастыру мәселелерін реттеуді жүзеге асырады, азаматтар мен ұйымдардың Қазақстан конституциясының, заңдарының номаларын, әкімнің ұсынысы бойынша мәслихат сессиясының шешiмімен тиісті әкімдіктің дербес құрамын келіседі, Қазақстан президентінің актілерін, орталық және жергілікті мемлекеттік органдардың нормативтік құқықтық актілерін орындауына жәрдемдеседі.[9]
Құрылымы өңдеу
2023 жылғы наурыздағы жағдай бойынша Ақмола облыстық мәслихатының 4 тұрақты комиссиясы бар:[1]
- Бюджет және экономика мәселелері жөніндегі;
- Әлеуметтік мәселелер жөніндегі;
- Депутаттық этика, заңдылық, экология және табиғат пайдалану мәселелер жөніндегі;
- Аграрлық мәселелер және индустриалды-инновациялық даму комиссиялары.
Қазіргі құрамы өңдеу
Ақмола облыстық мәслихаты соңғы сайлауының қорытындысы ресми түрде 2023 жылғы 24 наурызда жарияланды.[2] Партия мүшелерінің саны төмендегі кестеде көрсетілген. Қалған 16 мүше бір мандатты округтік дауыс беру арқылы сайланды.[4]
| Партиясы | Мандат саны | |
|---|---|---|
| Аманат | 13 | |
| Ауыл ХДПП | 2 | |
| Ақ жол ДП | 1 | |
| Бірмандатты округ | 16 | |
| Барлық мүшесі | 32 | |
30 наурызда Мәслихаттың ресми сайтында оның жаңа құрамы басталған кезде «Аманат» басқарған фракцияның 26 мүшеден (жалпы 32 депутаттан) тұратыны туралы хабарлады. «Аманат» тобының мүшелерінің партиялары, аты-жөндері айтылмады.[10]
Соңғы сайлауы өңдеу
| ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Партия | Дауыс саны[3] | %[lower-alpha 1] | ±% | Мандат саны | ±Мандат | |||
| Аманат | 210,863 | 67.907 | ▼7.813 | 13 | ▼13 | |||
| Ауыл ХДПП | 33,351 | 10.74 | ▲1.84 | 2 | ▼1 | |||
| Ақ жол ДП | 17,421 | 5.61 | ▼3.3 | 1 | ▼2 | |||
| ҚХП | 13,048 | 4.202 | Жаңа | 0 | Жаңа | |||
| Байтақ | 10,141 | 3.265 | Жаңа | 0 | Жаңа | |||
| Respublica | 9,150 | 2.94 | Жаңа | 0 | Жаңа | |||
| Бәріне қарсымын | 9,275 | 2.98 | Жаңа | |||||
| Жарамсыз дауыс | 7,264 | 2.34 | ||||||
| Жалпы дауыс[3] | 310,513 | 100.00 | 32 | |||||
| Сайлаушы саны/ Дауыс бергендер[3] |
517,816 | 59.96 | ||||||
Қосымша ақпарат өңдеу
- ↑ Түпнұсқа дереккөзде берілген пайыздар қате жазылған, оларды бірге қосқанда 103%+ шығады. Төменде берілген пайыздар сол дереккөзде айтылған дауыс санынан есептеп алынды.
Дереккөздер өңдеу
- ↑ a b c Бейбит Жусупов избран председателем Акмолинского областного маслихата (орыс.). kazinform (30 марта 2023). Тексерілді, 2 наурыз 2024. Мұрағат көшірмесі 31 наурыздың 2023 Wayback Machine мұрағатында
- ↑ a b 2023 жылғы 19 наурызда өткен Ақмола облыстық мәслихатының партиялық тізімдер бойынша сайланатын депутаттарының сайлау қорытындылары туралы ХАБАР (қаз.). Ақмола облыстық әкімдігінің ресми сайты (24 наурыз 2023). Тексерілді, 2 наурыз 2024. Мұрағат көшірмесі 2 наурыздың 2024 Wayback Machine мұрағатында
- ↑ a b c d Байзақова, Гүлмира Названы имена депутатов Акмолинского областного маслихата (орыс.). kazinform (25 марта 2023). Тексерілді, 2 наурыз 2024. Мұрағат көшірмесі 3 маусымның 2023 Wayback Machine мұрағатында
- ↑ a b БІР МАНДАТТЫ АУМАҚТЫҚ САЙЛАУ ОКРУГТЕРІ БОЙЫНША АҚМОЛА ОБЛЫСТЫҚ МӘСЛИХАТЫНЫҢ ДЕПУТАТТАРЫН САЙЛАУДЫҢ НӘТИЖЕЛЕРІ ТУРАЛЫ ХАБАРЛАМА (қаз.). Ақмола облыстық әкімдігінің ресми сайты (24 наурыз 2023). Тексерілді, 2 наурыз 2024. Мұрағат көшірмесі 2 наурыздың 2024 Wayback Machine мұрағатында
- ↑ Ақмола облыстық мәслихаты (қаз.). Ақмола облыстық мәслихатының ресми сайты. Тексерілді, 2 наурыз 2024.
- ↑ Дьячек, Н. Маслихат Акмолинской области — Қазақстан Республикасының өкілді билік органдарына 20 жыл (қаз.). Ақмола облыстық мәслихатының ресми сайты. Мұрағат көшірмесі 13 наурыздың 2017 Wayback Machine мұрағатында
- ↑ Абрамов, Вячеслав Незаметные маслихаты (орыс.). vlast.kz (16 августа 2019). Тексерілді, 2 наурыз 2024. Мұрағат көшірмесі 8 тамыздың 2020 Wayback Machine мұрағатында
- ↑ Қазақстан Республикасының Конституциясы (қаз.). Қазақстан президентінің ресми сайты. Тексерілді, 2 наурыз 2024.
- ↑ Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы (қаз.). Әділет (23 қаңтар 2001). Тексерілді, 2 наурыз 2024. Мұрағат көшірмесі 8 желтоқсанның 2023 Wayback Machine мұрағатында
- ↑ Депутаттардың жаңа құрамы жұмысқа кірісті (қаз.). Ақмола облыстық мәслихатының ресми сайты (30 наурыз 2023). Тексерілді, 2 наурыз 2024. Мұрағат көшірмесі 2 наурыздың 2024 Wayback Machine мұрағатында