Ақтөбемұнайгаз

Ақтөбемұнайгаз — Ақтөбе өңірінде мұнай мен газ кендерін барлау және мұнай-газ өнімдерін өндірумен айналысатын акционерлік қоғам. Ақтөбе облысында мұнайдың алғашқы өнеркәсіптік көзі 1931 ж. Шұбарқұдық тұз күмбезіндегі перм және триас дәуірінің тұз үстіндегі шөгінділерінен ашылды. 1937 ж. Шұбарқұдық кенін, кейін Жақсымай кенін өнеркәсіптік өңдеуге беруге байланысты Темір қ-ндағы Солт. мұнай барлау басқармасы негізінде “Ақтөбемұнай” тресі құрылды. Ол Ақтөбе облысында мұнай мен газды іздестіру-барлау жұмыстарын жүргізді. 1953 ж. Гурьев (қазіргі Атырау) қаласында екі дербес ұйым — “Ақтөбемұнайгазбарлау” тресі мен “Қазақстанмұнай” бірлестігі құрылды. Шұбарқұдық мұнай өндіру басқармасы осылардың құрамына кірді.

Дала геофизикасының, сейсмиканың дамуы мен бұрғылаудың техникасы жақсы жабдықталуы 60 ж. Ақтөбе облысы жерінің геологиялық құрылымын егжей-тегжейлі зерттеуді кең көлемде жүргізуге жол ашты. Бұл өңірде 1959 ж. Кеңқияқ мұнайлы ауданы жоспарлы түрде зерттеле бастады. Осы аймақта басталған кең көлемді параметрлік бұрғылау 1971 ж. Кеңқияқта шөгінділердің тұз астындағы кешенінен мол мұнай қорын ашты. Осы кезден бастап барлық жұмыс мұнай көздерін тұз астындағы шөгінділерден іздестіруге жұмылдырылып, 1978 ж. Жаңажол мұнай конденсаты кені ашылды. Мұнда мұнай мен газ қоры таскөмір қыртысының қуатты корбонат қабатынан табылды. Ақтөбе облысындағы мұнай кендерін өндіруді жеделдету мақсатында 1981 ж. құрылған “Ақтөбемұнай” өндірістік бірлестігі 1993 ж. “Ақтөбемұнайгаз” акцион. қоғамына айналды. Мұнда мұнай өндіру жұмыстарын “Октябрьмұнай” және “Кеңқияқмұнай” мұнай өндіру басқармалары жүргізеді. Ал бұрғылау жұмыстарын жүргізетін Октябрь бұрғылау жұмыстары басқармасы 1997 ж. ТМД елдері арасында тұңғыш рет тереңдігі 4080 м көлденең скважинаны бұрғылады. Мұндағы аса маңызды объект — Жаңажол газ өңдеу зауыты. “Ақтөбемұнайгаз” акционерлік қоғам 1997 жылдан өзінің бақылау пакетін (60,3%) алған Қытай ұлттық мұнай-газ корпорациясымен бірге жұмыс істей бастады.