Байбақты ата мазары

Байбақты ата мазары
	Байбақты ата мазары
Жалпы мәлімет
Статусы	Атырау облысының республикалық маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіші
Түрі	киелі нысан
Сәулет стилі	қала құрылысы және сәулет
Орналасуы	Атырау облысы, Мақат ауданы
Мекен жайы	Доссор кентінен солтүстікке қарай 10 км
Жөнделген уақыты	1997
Биіктігі
Биіктігі	10 м
Төбесі	күмбезді
Картада орналасуы
	Байбақты ата мазары

Байбақты ата мазары – Атырау облысының жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштері тізіміне енген сәулет ескерткіші, киелі нысан.

Координаттар: 47°37′35″ с. е. 52°57′06″ ш. б. / 47.62639° с. е. 52.95167° ш. б. / 47.62639; 52.95167 ^(G) ^(O) ^(Я)

Орналасқан жері

Мақат ауданы, Доссор кентінен солтүстікке қарай 10 км жерде.

Кезеңі

1914 жыл, 1997 жыл.

Мазар сипаты

Байбақты атаның (1823-1914 жж.) қазіргі мазары 1914 жылы салынған ескі мазардың орнында 1997 жылы тұрғызылды. Бүгінде ол – көркем динамикалық пропорциялары бар 10 м-лік құрылыс. Биік төртбұрышты негізгі бөлігін алып барабанға орнатылған сүйір күмбез жауып тұр. Мазар оны қоршап тұрған ескі қорымда бірден көзге түседі.

Тарихи деректер

Жергілікті аңыздар бойынша, Байбақты Қармысұлы отбасындағы ең кенжесі, бірақ ең дарынды ұлы болған. Кішкентай кезінен бастап оның батылдығы, әділдігі, естиярлығы, ұстамдылығы мен аз сөйлейтіндігі оны басқалардан ерекшелеген. Жас жігіт мықты көріпкелдігі мен сәуегейлігімен танымал болған. Осы қасиеттері үшін адамдар Байбақты Қармысұлын жастайынан құрметтеген. Байбақты өз өмірінің мәнін халқына қызмет қылып, оның еркіндігі мен құқықтары үшін күресу деп білген. Байбақты батыр Кіші жүз жерлеріне тұрақты түрде шабуылдар жасап тұратын Хиуа хандығына және Ресейдің отаршылдық саясатына қарсы күрескен. Халық арасында батырдың ержүректілігі мен күші басқалардан басымдығы, ал оның шайқас үстіндегі бейнесі (жауға қарсы шапқан батыр қарсыласына кейде жүз жауынгер немесе алып жылан ретінде көрінген) жауларының зәресін алғандығы туралы әңгімелер тараған. Қарттық шаққа дейін жеткен Байбақты батыр, өзінің өлімінің жақындағанын сезіп, көш аудару кезінде өзі көрсеткен жерге оны қалдырып кетуін бұйырған. Кейіннен ол жерде қарапайым мазар орнатылды.
Халық арасында Байбақты батыр әулие деп танылғандықтан ол туралы естеліктер өте жақсы сақталған. Оның жерленген орнын көптеген адамдар зиярат етеді. Байбақты атаға тағзым етіп келгендер одан ақылдың ұшқырлығын сұрай алады және мазалап жүрген сұрақтарына жауап ала алады деп есептеледі.^[1]

Дереккөздер

↑ Қазақстанның тарихи-мәдени нысандарының және жаппай зиярат ету орындарының альбомы/ ; ҚР Мәдениет және спорт министрлігі, Қазақ ғылыми-зерттеу мәдениет институты ; [жоба авторы Т. Бекбергенов ; бас ред. А. Р. Хазбулатов]... – Астана : [б. ж.], 2018. - 495 б., суретті; . – Библиогр.: 490 б. . – 100 дана – ISBN 978-9961-23-485-9

[1] Қазақстанның тарихи-мәдени нысандарының және жаппай зиярат ету орындарының альбомы/ ; ҚР Мәдениет және спорт министрлігі, Қазақ ғылыми-зерттеу мәдениет институты ; [жоба авторы Т. Бекбергенов ; бас ред. А. Р. Хазбулатов]... – Астана : [б. ж.], 2018. - 495 б., суретті; . – Библиогр.: 490 б. . – 100 дана – ISBN 978-9961-23-485-9

[1]