Батан

Батан (лат. Schrenkia) – шатыршагүлділер тұқымдасына жататын көп жылдық шөптесін өсімдік не бұта. Қазақстанда 8 түрі бар, оның ішінде түктігүл, шоғыр, бұдыр. Батандар – сирек кездесетін өсімдіктер. Өте сирек кездесетін, жылдан-жылға таралу аймағы азайып бара жатқан түрі – Культиасов батаны (S. kultіassovіі). Ол Қаратауда, Талас Алатауында кездеседі. Биіктігі 40 см-дей. Сабағы түбінен бұтақталатындықтан бір түбінің өзі көлемді жерді алып жатады. Бір жылдық өркендері көп қырлы, ұзындығы 15 см, сабағының ұшындағы бұтақтары бір-біріне қарама-қарсы орналасады. Жапырақтары қауырсын тәрізді салаланған. Ұсақ гүлдері ақ түсті, қос жынысты, бір шатырында 10 – 15 гүлдері болады. Тұқымынан көбейеді. Тұқымы жіңішке, эллипс тәрізді. Шілде айында гүлдеп, тамыз – қыркүйекте жеміс береді. Культиасов батаны Ақсу-Жабағылы қорығында қорғалады. Жойылып бара жатқан түр болғандықтан Қазақстанның «Қызыл кітабына» енгізілген.

Батан
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Өсімдіктер Бөлімі: Гүлді өсімдіктер Табы: Қос жарнақтылар (unranked) Asterids Сабы: Apiales Тұқымдасы: Apiaceae Кіші тұқымдасы: Apioideae Тайпасы: Pyramidoptereae Тегі: Schrenkia Fisch. & C.A.Mey.
түрлері
15 түрі белгілі