Бағана- тұрақты баспананың төбеге жабылған ағашын берік ұстап тұратын ұстын, тіреу (ағаш) діңгек. Қазақ түсінігінде үй тіреусіз, бақансыз болмауы керек. Яғни бағана ғұрыптық функция да аткарады. «Тіреусіз үй — көр» деген тұрақты сөз тіркесі осыған байланысты қалыптасса керек. Сондықтан қыстық тұрақты баспана салған қазақтар үйдің төбе жабынына қарай арқалықтың бір жерінен ағаштан тіреу қойған және оны бақанға ұқсатып «бағана» алтыннан, күмістен жасалған бұйымның оймышталған бетіне жалатып, өрнектеп әшекейлейді. Қорытпаны пайдаланып, зергерлік бұйымдарды әшекейлеп безендіру тәсілін бағдар жүргізу, бағдарлау, қарала жүргізу, кавказдау деп атайды.[1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Қазақтың этнографиялық категориялар, ұғымдар мен атауларының дәстүрлі жүйесі. Энциклопедия. - Алматы: DPS, 2011. - ISBN 978-601-7026-17-2