"Бигер", Бегір — ежелгі түркі жазуы. Бұл жазу Моңғолиядағы Гоби-Алтай аймағының Бегір сұмынан 17 км жердегі “Хар-аарат” деген жартаста жазылған. Оны алғаш рет 1969 ж. моңғол-кеңес экспедициясы тапқан. Осы экспедиция құрамында жүрген моңғол ғалымы М.Шинэхуу осы 4 бөлек кіші жазуды оқып, моңғол, қазақ, манжұр тілдерімен салыстыра аударған. Бегір жазуы мынадай: “1uіrlar yol arturda balael edіktez klg nі yort men bіtіp” “ұшырасқандар жолы артты (көбейді), ел жұрт көмек етпеді, көлік жортты, мен жазып” деп сөзбе-сөз аударған. Жартасқа бәдізделген төрт бөлек жазу өзара байланысты болуы да мүмкін, тіпті өзара ешбір қатыссыз жазылған болуы да әбден ықтимал. [1]


Пайдаланылған әдебиет өңдеу

  1. “Қазақ Энциклопедиясы”, II-том