Валле-д’Аоста

Ва́лле-д’Ао́ста / Валле́-д’Ао́ст (итал. Valle d'Aosta, фр. Vallée d'Aoste, Үлгі:Lang-frp) — Италия автономдық облысы. Валле-д’Аоста автономды облыс статусымен қатар Италиядағы провинция статусына да ие.

Әкімшілік аймақ
Валле-д’Аоста
Valle d'Aosta / Vallée d'Aoste
Ту Елтаңбасы
Әкімшілігі
Әкімшілік орталығы	Аоста
Басшысы	Аугусто Роландэн (Augusto Rollandin)
Тарихы мен географиясы
Жер аумағы	3 262 км²
Тұрғындары
Тұрғыны	126 660 адам
Тығыздығы	38,8 адам/км²
regione.vda.it

Физика-географиялық сипаттама

Карта

Италиядағы ең кіші аумақ.

Валле Д’Аоста Италияның солтүстік-батысында орналасқан. Аумақ қысқы ойындарға арналған таулы орталығымен танымал, ең танымал курорты -Курмайор. Батыста Франциямен, солтүстікте - Швейцариямен, оңтүстікте және шығыста Пьемонтпен шекараласады.

Коммуналар тізімі

Жақшаларда Аоста коммуналарының француз тіліндегі атауы көрсетілген.

Авиз (Avise) Аллен (Allein) Анте-Сент-Андре (Antey-Saint-André) Аоста (итал. Aosta, фр. Aoste) Арвье (Arvier) Арна (Arnad) Аяс (Ayas) Бар (Bard) Бриссонь (Brissogne) Брюссон (Brusson) Бьона (Bionaz) Вальгризанш (Valgrisenche) Вальпеллин (Valpelline) Вальсаваранш (Valsavarenche) Вальтурнанш (Valtournenche) Веррей (Verrayes) Веррес (Verrès) Вильнёв (Villeneuve) Габи (Gaby) Грессан (Gressan) Грессоне-Ла-Трините (Gressoney-La-Trinité) Грессоне-Сен-Жан (Gressoney-Saint-Jean) Доннас (Donnas) Дуэ (Doues) Жиньо (Gignod)

Жовансан (Jovençan) Иссим (Issime) Иссонь (Issogne) Кар (Quart) Конь (Cogne) Курмайор (Courmayeur) Лилльян (Lillianes) Ла-Магделен (La Magdeleine) Ла-Саль (La Salle) Ла-Тюйль (La Thuile) Монжове (Montjovet) Морже (Morgex) Нюс (Nus) Оломон (Ollomont) Он (Hône) Перло (Perloz) Поллен (Pollein) Пон-Сен-Мартен (Pont-Saint-Martin) Понбозе (Pontboset) Понте (Pontey) Пре-Сен-Дидье (Pré-Saint-Didier) Рем-Нотр-Дам (Rhêmes-Notre-Dame) Рем-Сен-Жорж (Rhêmes-Saint-Georges) Руазан (Roisan) Сарр (Sarre)

Сен-Венсан (Saint-Vincent) Сен-Дени (Saint-Denis) Сен-Кристоф (Saint-Christophe) Сен-Марсель (Saint-Marcel) Сен-Никола (Saint-Nicolas) Сен-Пьер (Saint-Pierre) Сен-Реми-ан-Босс (Saint-Rhémy-en-Bosses) Сент-Уайен (Saint-Oyen) Торньон (Torgnon) Ойас (Oyace) Фенис (Fénis) Фонтенмор (Fontainemore) Шаллан-Сент-Ансельм (Challand-Saint-Anselme) Шаллан-Сен-Виктор (Challand-Saint-Victor) Шамбав (Chambave) Шамдепра (Champdepraz) Шампорше (Champorcher) Шамуа (Chamois) Шарвансо (Charvensod) Шатийон (Châtillon) Эмавиль (Aymavilles) Эмарез (Émarèse) Энтро (Introd) Этрубль (Étroubles)

Экономикасы

Аосты аңғарының ЖІӨ - і Италияның ЖІӨ - інің 0,3% құрайды. Бұл шамамен 4059,8 млн еуро немесе жан басына шаққанда 32 635 еуро. Экономиканың маңызды салалары: гидроэнергия өндірісі, қара металлургия, құрылыс, туризм.

Табиғи көз энергияларынан қарқынды тау өзендері орналасқан. Кон жерінде тас көмір жұмысын тоқтатты. Темір кені масштабы үлкен емес.

Аумақта ірімшік, шарап, тері саудасы жақсы дамыған.

Тарихы

Аумақ басында кельт тайпасындағы салас елінің билігінде болды, сол жерлерде рим ипмериясы жаулап алды. V ғасырда Батыс Римнің құлауынан кейін Бугунд және Франк хандықтарының бір бөлігі атанды. XI ғасырда аумақ Савой династиясының құрамына кірді. Автономдық бірлестік болып 1945 жылы атанды.

Тілі

Ана тілі ретінде арпитан тілі қолданылады. Ресми түрде француз тілі қабылданған. Грессоне-Сен-Жан (Gressoney-Saint-Jean), Грессоне-Ла-Трините (Gressoney-La-Trinité) және Иссим (Issime) коммуналарында жоғарғы алеман диалектісі қолданылады.

Діні

Тұрғындардың көп бөлігі — католиктер.

Туризм

Аоста жеріне жақын Пре-Сен-Дидье су кешені және кеніштер бар. Сонымен қатар провинцияда Монблан тау жағалауында Курмайоре бұлағы, Сен-Венсанда орналасқан. Бар жерінде Альп музейі(итал. Museo delle Alpi, фр. Musée des Alpes) орналасқан Бар форты (итал. Forte di Bard, фр. Fort de Bard)бар.

Дереккөздер

Ортаққорда бұған қатысты медиа санаты бар: Aosta Valley