Викториандық әдебиет
Викториандық әдебиет — Виктория билігі кезінде (1837–1901) пайда болған ағылшын әдебиеті шығармалары.
Романтизмнің орнын басқан бұл әдеби бағыт өмірді реализм тұрғысынан суреттеді, поэзиядан гөрі енді ұзын проза жанрлары кең өріс алды.
1840-шы, 1850-ші жылдары әлеуметтік романдар үлкен сұранысқа ие бола бастады. Бұл жанрдың дамуына аса зор үлес қосқан Чарльз Диккенс қазірге шейін ең көп оқылатын авторлардың бірі болып саналады. Оның шытырман оқиғалы романдары көкейкесті әлеуметтік мәселелерді де талқыға салады, қоғамның жан-жақты және кең ауқымды сипаттамасын береді, ондаған, жүздеген кейіпкерлердің айқын бейнелерін ұсынады.
Сондай-ақ әйгілі болып кеткен романдарды Вильям Теккерей («Мансапқорлар жәрмеңкесі»), Шарлотта Бронте («Джейн Остин»), Энтони Троллоп, Томас Харди сияқты жазушылар да жазған.
Деректі және тарихи прозада Джон Рёскиннің, Мэтью Арнольдтың, Томас Карлейльдің шығармалары жазылды, кардинал Ньюменнің автобиографиялық және діни еңбектері оқырмандардың жоғары бағасын алды.
Әзіл-оспақ шығармалар ішінен Диккенстің алғашқы романы «Пиквик клубының хаттары» және Джером Клапка Джеромның «Қайықтағы үшеу» романы аса танымал болды.
XIX ғасырдың екінші жартысында балалар әдебиеті қалыптаса бастайды, оған Льюис Кэрролл («Алиса ғажайыптар елінде») және Стивенсон («Қазына аралы») үлкен үлес қосты.
Поэзияда әсіресе Альфред Теннисон, Роберт Браунинг, Томас Харди өлеңдері оқырмандардың көңілін тапты.