Тұз сүйгіштер

(Галофилдер бетінен бағытталды)

Тұз сүйгіштер немесе Галофилдер (көне грекше: ἅλς —тұз және φιλέω — сүйемін) - тек жоғарғы тұзды жерлерде ғана мекендейтін ағзалар. Оларға теңіз қабырға тұз сүйгіш жануарларға жатады, себебі олар 30% төмен тұздылықты көтере алмайды, радиолярлар, риф жасаушы маржандар, маржан рифінің және мангр бұталы шөптерінің, көбінесе тікенектерілілер, басаяқты моллюскалар, көптеген шаянтәрізділер және т.б. жатады.

Осы топтарға материк ішіндегі суаттар, тұздылығы 24-тен 100-ге дейін жетеді, сол сияқты 300%. Мысалы кейбір бұрғылым. Artemia solina шаяндылар, маса, балаңқұрты т.б. Тұз сүйгіштердін өсімдігі cop және сораң жерлерде өседі, сондықтан тұз сүйгіштер микроорганизмі өте жоғары концентрациялы NaCl, (32%) өседі. Экстремалды тұз сүйгіштер 15-32% NaCl бар ортада дамиды. орташа тұз сүйгіштер 5-тен- 20% NaCl мекенін ұнатады. Әлсіз тұз сүйгіштер микроағзасы 5-тен- 20% NaCl бар ортада жақсы өседі. Экстремальды тұз сүйгіштер әдетте қызыл-күлгін бояумен боялған, (коротиноидты тузетеді).

Тұз сүйгіш микроағзалары тұзды суаттарда және тұзды топырақты жер қыртысында мекендейді. Цитоплазмалық мембрананың толық құрыдымы және ферментті жүйенің біріккен функциясын қолдау үшін жоғары концентратты NaCl керек. Na+ иондары жасуша қабырғасының сіреспе қасиетін анықтайды.[1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007. - 1028 б. ISBN 9965-08-286-3

Тағы қараңыз

өңдеу