Гданьск қаласындағы Ұлттық мұражай

Гданьск қаласындағы Ұлттық мұражай (пол. Muzeum Narodowe w Gdańsku ) — 1972 жылы Польшадағы Гданьск қаласында құрылған (оның тарихы 19 ғасырдың үшінші ширегінен басталады), поляк ұлттық мұражай жүйесінің негізгі филиалдарының бірі болып табылады. Ұлттық мұражай – келушілерге зергерлік бұйымдардың, керамика мен кескіндеменің таңғажайып топтамаларын ұсынатын бірегей орын. Бұл Польшадағы ең маңызды мұражайлардың «үлкен жетілігінің» бірі, сонымен қатар елдегі ең көне мұражайлардың бірі.

Негізгі сипаттамасы

Гданьск қаласындағы Ұлттық мұражай

Гданьск Ұлттық мұражайы орналасқан ғимараттың өзі сәулет ескерткіші болып табылады. Ол XIX ғасырда соңғы готикалық үлгісінде салынған, монастырь ретінде пайдаланылады. Мұражайдың мәдени құндылықтарына XV-XIX ғасырлардағы зергерлік бұйымдардың, XVII-XVIII ғасырлардағы көркем керамика мен фаянстың құнды коллекциялары, сондай-ақ XV-XIX ғасырлардағы фламанд және голланд суретшілерінің кескіндемелері кіреді.

Гданьскідегі Ұлттық мұражайда Ганс Мемлингтің баға жетпес шедеврі, "Қорқынышты сот" триптихі сақталған. Бірнеше жүз жыл бойы бұл картина Әулие Мария альтарының үстелін безендірді. Сонымен қатар мұражайда Антон Мёллердің Польшадағы ең үлкен жинағы да бар. Мұражай қызметкерлері өнер қайраткерлерімен шығармашылық кездесулер, камералық концерттер ұйымдастырады.

Құрылымы

Гданьск Ұлттық мұражайы 7 бөлімнен тұрады, олардың кейбіреулері әртүрлі мекенжайларда орналасқан. Мысалға:

• өлке тарихына арналған этнографиялық бөлім Цистернова көшесі, 19-да орналасқан;
• фотогалерея Длуги Тарг көшесі, 24 мекенжайында орналасқан;
• мемлекеттік әнұран бөлімі (басқа атауы – "патриоттық") Новы Баркочинде, Бендом, 19 мекен-жайы бойынша орналасқан; мұнда поляк бүркіті бейнеленген түрлі открыткаларды көруге болады, сонымен қатар поляк әнұранының әр түрлі қойылымдардағы көптеген жазбалары соның ішінде Польша әнұранын ойнайтын музыкалық қораптарда да сақталған.

"Қорқынышты сот" триптихі

Бас мұражай ғимаратының интерьері

Бас ғимаратта Ежелгі өнер бөлімі орналасқан. Мұнда төмендегілерді көруге болады:

• Якоб Сваненбюрх, Питер Брейгель, Ян Брейгель, Поль Вредеман де Врис, Ян Фит т.б. фламанд суретшілерінің картиналарының жинағы;
• «Гданьск суретшісі» ретінде белгілі Антон Меллердің шығармаларының жинағы, сондай-ақ Андреас Штех, Даниэль Шульц және басқалар сияқты поляк суретшілерінің жұмыстары;
• Гданьск және еуропалық шеберлердің жиһаз коллекциясы;
• қымбат бағалы (алтын және күміс), сондай – ақ қымбат емес (қалайы, темір, мыс, жез) металдардан жасалған көркем бұйымдар;
• Тарихи тоқыма бұйымдары – XIII-XX ғасырлар, сондай-ақ гобелендердің, шілтерлердің және қол кестелерінің жинағы.

Фотосуреттер жинағы (Гданьск фотогалереясы, Длуги Тарг көшесі 24,)

• Гданьск фотография галереясында жиналған фотографиялық нысандар жергілікті, аймақтық және тарихи болып табылады. Ең көп тарағаны Гданьск коллекциялары мен шекаралық фотосуреттер. Жақында суретшілердің қайырымдылығының арқасында қазіргі поляк және шетелдік көркем фотосуреттердің коллекциясы айтарлықтай өсті.

Қазіргі заманғы өнер (Қазіргі заманғы өнер кафедрасы, Цистерсв 18, Гданьск)

• Қазіргі заманғы өнер жинағы негізінен заманауи сурет пен кескіндемемен ұсынылған. 19-шы және 20-ғасырдың басындағы поляк кескіндемелерінің жинағына сол кездегі поляк өнеріндегі барлық қозғалыстар мен бағыттарды білдіретін суретшілердің (Матейко, Бознанска, Герымский, Подковинский, Мальчевский және т.б.) туындылары кіреді. Коллекцияға сонымен қатар басып шығару, керамика, мүсін және көркем маталар кіреді. 20 ғасырдағы кескіндеме Гданьск мектебінің (Студницкий, Внукова және т.б.) және Польшаның басқа орталықтарының бояушыларының, сондай-ақ Суханек пен Моква бастаған дәстүршілердің жұмыстарымен ұсынылған. Қазіргі заманғы өнер топтамасында Гюнтер Грасстың 65-тен астам жұмысы және француз суретшілерінің үлкен тобы, соның ішінде: Жорж Брак, Васили Кандинский және Марк Шагал бар.