Гелада

Гелада
	; Еркек
Амандық күйі
	; Least Concern (IUCN)
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі:	Жануарлар;
Жамағаты:	Хордалылар;
Табы:	Сүтқоректілер;
Сабы:	Приматтар;
Тұқымдасы:	Мартышкалар тұқымдасы;
Кіші тұқымдасы:	Мартышкалар (тұқымдас тармағы);
Тайпасы:	Papionini;
Тегі:	Theropithecus; Изидор Жоффруа Сент-Илер, 1843
Түрі:	T. gelada;
Екі-есімді атауы
	Theropithecus gelada; (Эдуард Рюппель, 1835)
	; Ареал

Гелада (лат. Theropithecus gelada) - мартышка тектестер туысы. Геладаның 1 түрі бар.^[2]

Сипаттама

Еркектерінің ұзындығы 80 см, салмағы 25 кг, ұрғашылары едәуір кішірек. Құйрығының ұзындығы 50-60 см, құйрығының ұшы үлпілдек. Еркектерінің арқасын және иығын ұзын қоңыр, шоколад түсті шаштар жапқан. Денесінің төменгі жағының шаштары ақшыл түсті. Мойын және кеудесін жалаңаш тері жаппаған орындар бар. Еркектері мен ұрғашыларының жыныстық циклге байланысты жалаңаш терінің учаскесі қозған кезде қызарады. Басы дөңгелекше, бет пішінінің бөліктері ойыс, таңқы мұрын. Ойылған құйымшақтары, ұртқалталары, ым және қимылмен павиандарды еске түсіреді.

Мекендейтін жер

Биіктігі 2000-5000 м Эфиопия тауларында мекендейді.

Байбаламдар

Жергіліктілер тау батқылдарында өмір сүреді. Ірі, (400 үй шамада), нашар ұйымдастырылған үйірлерімен жүреді. Қыста суықтан сақтану үшін төмен түседі, екпе жерлерге көп зиян әкеледі.

XIX ғасырдың зоологиялық кiтабынан геладаның суреті

Еріксіз жағдайда гелада мен гамадрилден ұрықталған өсімталдық гибридтер алынған.

Дереккөздер

↑ Gippoliti, S. & Hunter, C. (2008). Theropithecus gelada. In: IUCN 2008. IUCN Red List of Threatened Species. Downloaded on 4 қаңтар 2009.
↑ Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007. - 1028 б. ISBN 9965-08-286-3

Бұл — биология бойынша мақаланың бастамасы.
Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.

[iucn-1] Gippoliti, S. & Hunter, C. (2008). Theropithecus gelada. In: IUCN 2008. IUCN Red List of Threatened Species. Downloaded on 4 қаңтар 2009.

[2] Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007. - 1028 б. ISBN 9965-08-286-3

[2]

[1]