Герелер
Герелер (кран) — Кот-д’Ивуар мен Либериядағы кру тобындағы африкалық халықтардың бірі. Олардың саны: Кот-д’Ивуарда – 520 мың адам, Либерияда – 180 мың адам.[1]
Герелер | |
кран | |
Бүкіл халықтың саны | |
---|---|
700 000 | |
Ең көп таралған аймақтар | |
Кот-д’Ивуар |
520 000 |
Либерия |
180 000 |
Тілдері | |
Діні | |
дәстүрлі нанымдар |
Тілі
өңдеуГере тілінде сөйлейді.
Діні
өңдеуКөпшілігі дәстүрлі нанымдарды ұстанады, христиандар (протестанттар мен католиктер) және сүнниттік мұсылмандар бар.[2]
Тарихы
өңдеуЭтногенетикалық аңыздарға сүйенсек, олар XIV-XV ғасырларда Либерия аймағына солтүстік-шығыстан және қазіргі Кот-д'Ивуардан қоныс аударған Бұл көші-қон ортағасырлық империялар ыдырағаннан кейін Батыс Суданнан этникалық топтардың эмиграциялануы нәтижесінде жергілікті халыққа қысым жасаумен, сондай-ақ аймақтық соғыстардың күшеюімен байланысты болды. 1970 жылдардың аяғында Либерия қызу азаматтық толқуларға тап болды, шиеленіс 1980 жылы 12 сәуірде төңкеріспен аяқталды, онда гере этникалық тобының мүшесі және төңкеріс тобының жетекшісі Самуэль Каньон Доу билікті басып алып, Либерияның бірінші жергілікті басшысы және мемлекет басшысы болды. Доу 1990 жылы биліктен шеттетілгенімен, азаматтық соғыс 1996 жылы Чарльз Тейлор президенттікке үміткер болып, 1997 жылғы жалпы сайлауда жеңіске жеткенге дейін ресми түрде аяқталмады. 2003 жылы гере тайпасының мүшелері Тейлорға қарсы Либериядағы Демократия үшін қозғалыс (MDL) көтерілісшілер тобын құрды. Бұл топ екінші азаматтық соғыстың соңында бітімгершілік келісімі аясында тарады.
Кәсібі
өңдеуДәстүрлі кәсібі - қолмен атқарылатын егіншілік (маниок, күріш, жүгері, ямс, банан, таро, жержаңғақ). Кейбір бөлігі кофе плантацияларында жалдамалы жұмыс істейді. Қолөнерден (тас және ағаш ою, ағаш мүсін жасау, маскалар, тұрмыстық ыдыстар, т.б.), ұсталық, қыш бұйымдарын жасау дамыған.[3]
Өмір салты
өңдеуДәстүрлі қоғамдық ұйымның негізін ауылдық және үлкен отбасылық қауымдар, патрилинейлік рулар, жас ерекшелік институттар және жасырын одақтар құрайды. Неке вирилокальды, полигиния (көп әйел алушылық), левират, сорорат кездеседі, инициация ырымы сақталған. Табиғат пен ата-баба күштерінің культі, сиқыр мен бақсылыққа сену тән.
Елді мекендері жинақы орналасқан. Тұрғын үйлері тік бұрышты, қабырғалары тоқылған, балшықпен сыланған, төбесі пальма жапырақтарынан немесе сабаннан жабылған.
Дәстүрлі киімдері – белге оралған таңғыш, белдік.
Негізгі тағамдары - күріш ботқасы, бәліш, банандар, қайнатылған, қуырылған және пісірілген түйнектер мен көкөністер.[3]
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Гере https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/1463452
- ↑ Современная Энциклопедия http://www.aggregateria.com/G/gere.html
- ↑ a b народы мира / Гере http://www.etnolog.ru/people.php?id=GERE