Гиппариондар

(Гиппарион бетінен бағытталды)

Гиппарион (лат. Hipparion) – жойылып кеткен үш тұяқты жылқы тұқымдасы.

Гиппариондар
Қазбалық ауқымы: 15–2 Ma Mid Миоцен to Плейстоцен
Қаңқа
Қаңқа
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар
Жамағаты: Хордалылар
Табы: Сүтқоректілер
Сабы: Тақтұяқтылар
Тұқымдасы: Equidae
Тегі: Hipparion
De Christol, 1832
Түрлері
  • H. concudense
  • H. crassum
  • H. dietrichi
  • H. fissurae
  • H. forcei
  • H. gromovae
  • H. laromae
  • H. longipes
  • H. macedonicum
  • H. matthewi
  • H. mediterraneum
  • H. molayanense
  • H. periafricanum
  • H. rocinantis
  • H. sellardsi
  • H. shirleyae
  • H. tehonense


Шамамен бұдан 2 – 12 млн. жылдар бұрын миоцен – плиоцен дәуірінде Оңт. Америка мен Австралиядан басқа құрлықтарда тіршілік еткен. 100-ге жуық түрлерінің қаңқасы табылған. Тұрқы есектен ірілеу, қазіргі жылқыдан кішілеу, шоқтығына дейінгі биікт. 1,5 м-дей болған. Олардың ортаңғы, үшінші аяғы негізгі тірек қызметін атқарған, ал екінші және бірінші тұяқтары қысқа әрі кішкентай болғандықтан жұмсақ, батпақ жерлерде ғана тіреуіш болған. Қазіргі жылқыларға қарағанда аяқтарындағы буынаралық иілім көбірек, ал тістері ұсақ, жоғ. жақ тістеріндегі «протокон» эмаль сызықтары басқаларға жалғаспай, дөңгелек болған. Гиппариондардың бұл ерекшеліктері олардың ылғалды, тоғайлы далаларда, өзен-көл аймақтарында тіршілік етіп, жұмсақ шөптермен қоректенгенін көрсетеді. Қазақстанда Гиппарионның сүйектері – Павлодар облысынан (Ертіс өз-ні жағасынан), Алматы обл-нан (Ботамойнақ және Есектартқан асуларынан), Қостанай облысынан (Түлкісай қорғанынан), Шығыс Қазақстан облысынан (Қалмақбай қорғанынан), т.б. жерлерден табылған.[1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Қазақ энциклопедиясы