Деидеологизация

Деидеологизация (Идеологиясыздандыру) - қазіргі қоғамдағы идеологияның беделінің түсуін білдіретін ұғым.

XIX ғасырдың ортасында ғылымда позитивизмнің белең алуымен қатар әлеуметтік-философиялық ілім ретінде батыстық қоғамдық ойда кеңінен тарады, ғылымдағы буржуазиялық объективизмді және "партия қатарында болмауды" ақтауды мақсат тұтты.

XX ғасырдың соңында, "қырғи-қабақ соғыс" аяқталғаннан кейін басқа мәнге ие болды. Енді ғылымның өз ішіндегі процестер жайлы мәселе көтерілді. Әлеуметтік өмірді барлық қырынан - ұлтқа, ұрпаққа, жынысқа, тапқа, эр аймақтың тұрғындарына қатысты идеологиясыздандыру талаптары қойылды. 1980-ші жылдардың соңы мен 1990-шы жылдардың басында социалистік және капиталистік әлемдердің саяси-идеологиялық қарсы тұруының әлсіреуі жағдайында Ресей саяси қауымдастығында кеңінен жайылды.

Ресейдегі халықаралық және қоғам ішілік қатынастарда идеологиядан арылу уағыздалып, плюрализмді шегінен шығара қолдау орын алды. Батыста да осы кезеңде идеологиясыздандыру бағыты кеңінен тарады. 1980-ші жылдардың соңында американдық саясаттанушы Ф. Фукуяманың "қырғи-қабақ соғыстың" аяқталуына байланысты "тарихтың ақырын" болжамдаған зерттеуі жарияланды. Онда әлемдік сахнадағы саяси-идеологиялық текетірестің аяқталып, бүкіл әлемде батыстық демократия принңиптерінің орнығуы жайлы сөз етілді. Идеологиясыздандыру процестеріне халықаралық өмірдің жаһандануы процестерінің үдеуі жаңа қарқын берді. Алайда, идеология саяси элита дүниетанымынан мүлде жоғалып кеткен жоқ.

Тағы қараныз:

• Социология
• Идеология