Диетология

Диетология (грек. dіaіta – тіршілік салты, тамақтану тәртібі және logos – ілім) – сау және науқас адамның тиімді тамақтануын, дұрыс тамақтандырудың ғылыми негіздерін және оны ұйымдастыру әдістерін зерттейтін ғылым.

Санатория

Диетологияның ғылым ретінде пайда болуы Гиппократ есімімен байланысты. Диетология тағам гигиенасымен тығыз байланысты. Қазақстанда диетология емдеу-профилактикалық мекемелерде, демалыс орындары мен санаторийлерде диетологиялық қызмет көрсету ісін ұйымдастыруға байланысты 1930 жылдан дами бастады. Диетология саласындағы зерттеулерді 1973 жылдан Қазақстан Ғылым Академиясының Тағамтану институты (қазіргі «Тағамтану институты» жабық акционерлік қоғамы) үйлестіріп отырады. Диетолог мамандар даярлау мәселесімен Алматы қаласындағы Дәрігерлердің білімін жетілдіру институты (1982 жылдан) және Қазақ ұлттық медицина университетінің тағамтану кафедрасы (1994 жылдан) шұғылданады. Ас қорыту органдарының ауруларын, адамның шектен тыс семіріп кетуін, т.б. тағаммен емдеудің биохимиялық, клиникалық негіздері зерттелді (В.Б.Максименко, Е.Изатуллаев, Б.Салханов). Қымыз бен шұбаттың, жылқы етінің шипалық қасиеттері анықталып, олармен емдеу тәсілдері табылды (Т.Шарманов, А.Жанғабылов). Емшектегі балаға арналған «Балдырған», «Балбөбек», «Биолакт-1», «Биолакт-2», «Жігер», «Ша-Фе», т.б. емдік-профилактикалық қасиеті бар сүт өнімдері мен сусындар шығарылып, баланы тамақтандыру ісіне пайдаланылды (Шарманов, П.В. Федотов).