Дәрілік қырлышөп

Дәрілік қырлышөп
	;
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі:	Өсімдіктер;
Бөлімі:	Гүлді өсімдіктер;
Табы:	Дара жарнақтылар;
Сабы:	Asparagales;
Тұқымдасы:	Asparagaceae;
Кіші тұқымдасы:	Nolinoideae;
Тегі:	Polygonatum;
Түрі:	P. odoratum;
Екі-есімді атауы
	P. odoratum; (Mill.) Druce
Синонимдері
	Convallaria odorata Mill; Polygonatum sigillum Druce; Polygonatum maximowiczii F.Schmidt; Polygonatum hondoense Nakai ex Koidz.; Convallaria polygonatum L.; Convallaria angulosa Lam.; Polygonatum officinale All.; Polygonatum anceps Moench; Polygonatum vulgare Desf.; Convallaria parviflora Poir. in J.B.A.M.de Lamarck; Polygonatum obtusifolium Weinm.; Polygonatum ambiguum Link ex Schult. & Schult.f. in J.J.Roemer & J.A.Schultes; Convallaria compressa Steud.; Convallaria obtusifolia Günther ex Steud.; Polygonatum angulosum Montandon in F.Friche-Joset; Polygonatum simizui Kitag.; Polygonatum langyaense D.C.Zhang & J.Z.Shao; Polygonatum quelpaertense Ohwi; Polygonatum planifilum Kitag. & Hir.Takah.; Polygonatum thunbergii C.Morren & Decne.; Polygonatum japonicum C.Morren & Decne.;

Дәрілік қырлышөп^[1] (лат. Polygonatum odoratum) – қасқыржемдер тұқымдасының қырлышөп туысына жататын, көп жылдық, шөп тектес өсімдік.

Сипаты өңдеу

Биіктігі жарты метрге жуық.
Көлбеу өседі, жуан тамырында жыл сайын қурап, түсіп қалатын сабақтарының орнындағы дөңгелек белгілері бар (бұл белгілер мөрге ұқсас болғандықтан халық арасында оны "Сүлеймен патшаның мөрі" деп атайды).
Сабағы тік, қырлы.
Үлкендеу келген жапырақтарының түп жағы сабақты сақина сияқтанып қоршап тұрады. Жапырақтары 2 қатардан өсімдіктің ұшына дейін кезектесе орналасқан.
Гүлдері ақ, 1-2-ден жапырақтарының қуысында, гүл сабағының ұшында төмен қарай салбырап тұрады. Гүл жапырақшалары алтау, олар біріне-бірі жабысып, түтікше жасайды. Мамыр-маусым айларында гүлдейді.
Тұқымы - қаракөк жеміс.
Дәрілік қырлышөп орманның және бұталардың арасында өседі.

Емдік қасиеті өңдеу

Дәрі жасау үшін өсімдіктің тамырын күзге қарай қазып алады. Өсімдік аз зерттелген, бірақ құрамында глюкозидті заттардың бар екені дәлелденген. Тамырынан бастап барлық бөлігінің құстыратын қасиеті бар.
Ғылыми медицинада дәрілік қырлышөп пайдаланылмайды. Халық медицинасында бұл өсімдіктің тамырынан жасалған дәрілерді бронхы мен өкпе қабынғанда, кейді ішек құрттарын түсіруге қолданады.

Тағы қараңыз өңдеу

Дәрілік өсімдіктер

Дереккөздер өңдеу

↑ Қазақстанның дәрілік өсімдіктері. Іскендіров Әбіш. Алматы "Қазақстан" 1982, 188 бет.

[1] Қазақстанның дәрілік өсімдіктері. Іскендіров Әбіш. Алматы "Қазақстан" 1982, 188 бет.

[1]