Егеухан Мұқамәдиқызы

Егеухан Мұқамәдиқызы - (01 сәуір 1940 жыл Моңғолия Республикасы, Баян-Өлгей аймағы - қазақстандық ақын, ҚР Мәдениет қайраткері, ҚР жазушылар Одағының мүшесі.

Егеухан Мұқамәдиқызы
Туған күні

1 сәуір 1940 (1940-04-01) (84 жас)

Туған жері

Моңғолия Республикасы, Баян-Өлгей аймағы

Азаматтығы

 Қазақстан

Ұлты

Қазақ

Мансабы

ақын, айтыскер ақын

Шығармашылық жылдары

1960 - осы уақыт

Жанры

Поэзия

Шығармалардың тілі

қазақ және орыс тілі

Дебюті

Жыр қарлығаштары

Марапаттары
Құрмет ордені
Құрмет ордені

Өмірбаяны

өңдеу

1940 жылы 1 сәуірде Моңғолия Республикасы, Баян-Өлгей аймағы Баяннур сұмынының Олоннур шұңқыр жұртында дүниеге келген. Он алты жасынан ақындар айтысына қатысып, шығармалары Моңғолияда, Қазақстанда шыққан оннан аса топтама жинақтарға енген. Егеухан Мұқамедиқызы Моңғолияның Баяннұр орта мектебінде отыз жылдай кітапхана меңгерушісі болған.

Айтыс ақыны

өңдеу

Е. Мұқамәдиқызы Моңғолия қазақтарының айтыс өнерін дамытуға қосқан үлесі үшін «Айтыс ақыны» атағын алған. 1989,1992 жылдары Алматыда өткен халықаралық ақындар айтысында, 1998 жылы батыр Бақтыоразға ас беру айтыстарында жүлдегер атанған. Абай мен Жамбыл мерейтойларында облыстық, аудандық айтыстарға қатысқан. 1998 жылы Үржар ауданының 70 жылдық мерейтойындағы айтыста «Ана қыран ақын» атағына ие болған. 1999 жылы «Мың жылдық думан Астана» аясында өткен «Айтыстың сағындырған саңлағы» атты айтысқа арнайы шақырумен қатысқан. 1971,1976,1978 жылдары «Жаңа өмір» газетінің, 1984, 1986 жылдары республикалық телерадионың кезекті сыйлықтарының иегері. [1]

Шығармалары

өңдеу
  • «Жыр қарлығаштары» (1966)
  • «Таң арайы» (1971)
  • «Ақ қайың» (1971)
  • «Қобда өзен толқыны» (1975)
  • «Аруарманы» (1977)
  • «Айтыс» (1979)
  • «Бәйге» (1980)
  • «Оң қанат» (1982)
  • «Алимын цэцэрлэг» (моңғол тілінде, 1989) «
  • Қайтқан қаз»
  • «Қосішек» атты жыр жинақтары бар.

Марапаттары

өңдеу
  • Моңғол Халық Республикасының 50, 60, 70 жылдық құрмет медальдарымен марапатталған.
  • «Даңқты Ана» ІІІ дәрежелі орденді
  • МХР-дің еңбек ардагері.
  • «Құрмет» орденінің иегері [2]
  • Қазақстанның Мәдениет қайраткері

Қосымша мәлімет

өңдеу
  • 1983 жылдан Моңғолия Журналистер одағының,
  • 1990 жылдан Моңғолия Жазушылар одағының,
  • 1993 жылдан Қазақстан Жазушылар одағының мүшесі.
  • Моңғол Халық Республикасының екінші разрядты шахматшысы.
  • Он бала тәрбиелеп өсірген «Алтын алқалы» ана. [3]

Дереккөздер

өңдеу
  1. / Егеухан Мұқамедиқызы Мұрағатталған 27 сәуірдің 2020 жылы.
  2. / Егеухан Мұқамәдиқызы «Құрмет» орденімен марапатталды Мұрағатталған 7 тамыздың 2020 жылы.
  3. Қазақстан жазушылары: Анықтамалық/Құрастырушы: Қамшыгер Саят, Жұмашева Қайырниса Алматы: «Аң арыс» баспасы, 2009 жыл